چای نوشیدنی محبوبی است که در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. چای سیاه شهرت زیادی در دنیا پیدا کرده است، زیرا حاوی ترکیبات مفیدی است که باعث کاهش بیماری ها می شود. چای سیاه یکی از پرمصرف ترین نوشیدنی ها در جهان است، زیرا حاوی فواید سلامتی و آنتی اکسیدان های فراوانی است که می تواند به کاهش بیماری های مختلف کمک کند.
نوشیدنی معمولی چای از خیساندن برگ های گیاه کاملیا سیننسیس (نام علمی: Camellia sinensis) در آب داغ تهیه می شود. چای انواع مختلفی دارد که عبارتند از: چای سفید، زرد، سبز، سیاه، چای اولانگ چینی و..
این گیاه که با روش های مختلفی تولید می شود و در زمان تخمیر و روش فرآوری آن با یکدیگر متفاوت است. چای، پس از آب دومین نوشیدنی پرمصرف در سراسر جهان است به ویژه چای سیاه که بیشترین مصرف، و سپس چای سبز، چای اولانگ چینی و در نهایت چای سفید پر مصرف ترین انواع چای ه هستند.
در این مطلب بیشتر به نوشیدنی هایی که میتوانند جایگزین چای سیاه شوند می پردازیم .
محتوای تغذیه ای چای
چای حاوی بیش از 2000 ترکیب شیمیایی است که مهمترین آنها عبارتند از: فنولیک ها مانند فلاونوئیدها و رنگ ها مانند؛ کاروتنوئیدها، کلروفیل و آلکالوئیدها مانند؛ تئوفیلین، تئوبرومین، لیگنان ها، کربوهیدرات ها، چربی ها، پروتئین ها و اسیدهای آمینه مانند نوعی تیانین که به ال-تینین معروف است و ویتامین هایی مانند؛ ویتامین C، ویتامین E و ویتامین B2. همچنین حاوی بسیاری از مواد معدنی و عناصر کمیاب است، مانند: عنصر فلوراید موجود در برگهای چای که هر چه کهنهتر شود غلظت آن را افزایش میدهد و تمام برگهای چای منبع طبیعی کافئین هستند، مگر اینکه در طی روشهای فرآوری حذف شوند، اما از نظر غلظت متفاوت است، زیرا مقدار آب اضافه شده به چای در طول فرآیند دم کردن و همچنین زمان این فرآیند و اینکه آیا چای در کیسه های بسته بندی بسته بندی شده است یا نه بر میزان کافئین موجود در نوشیدنی نهایی تاثیر می گذارد.
فواید چای سیاه
چای به دلیل اینکه حاوی ترکیبات پلی فنل است که بسیاری از فعالیت های بیولوژیکی را در بدن تقویت می کند، فواید زیادی برای سلامتی دارد و یکی از دلایل متفاوت بودن انواع چای از یکدیگر به دلیل مراحل مختلف اکسیداسیون چای است. از مهمترین و برجسته ترین فواید چای سیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ارتقا سلامت قلب
چای سیاه حاوی آنتی اکسیدان های زیادی مانند تئافلاوین ها و فلاونوئیدها است. از جمله فواید چای برای قلب می توان به موارد زیر اشاره کرد :
-کاهش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب.
-کاهش خطر ابتلا به بیماری ایسکمیک قلبی.
-خطر ابتلا به بیماری های عروق کرونر مانند: حملات قلبی را کاهش می دهد .
محققان دریافتند که مصرف روزانه 9 گرم چای سیاه منجر به کاهش قابل توجه عوامل خطر قلبی عروقی از جمله سطوح تری گلیسیرید و گلوکز خون می شود.
به مبارزه با سرطان کمک می کند
مصرف چای سیاه ممکن است با کاهش انواع خاصی از سرطان همراه باشد، زیرا منبع اصلی فلاونوئیدهای تقویت کننده سلامتی از جمله کاتچین، اپی کاتچین، کامفرول و… است.
مشخص شده است که افزایش مصرف فلاونوئیدها در چای سیاه با کاهش خطر ابتلا به سرطان پیشرفته پروستات مرتبط است.
کاهش خطر ابتلا به دیابت
بین مصرف چای سیاه و دیابت نوع 2 رابطه وجود دارد ، زیرا مشخص شده است افرادی که چای سیاه را به مدت طولانی و در حد متوسط، تقریباً 1 تا 2 فنجان در روز کمصرف میکنند، ممکن است شانس کمتری برای ابتلا به این نوع بیماری داشته باشند.
رفع ناراحتی های گوارشی
یک فنجان چای سیاه ممکن است راه حلی برای ناراحتی معده و اسهال باشد، زیرا تانن موجود در آن اثر قابض بر پوشش روده دارد که می تواند به آرام کردن التهاب در آن کمک کند. برای به دست آوردن سود مطلوب، ترجیحاً آن را با غذاهای حاوی کلسیم ننوشید. زیرا باعث کاهش جذب آن در بدن می شود.
ضد میکروب
چای سیاه نه تنها یک نوشیدنی خوشمزه است، بلکه دارای قدرت آنتی باکتریال و آنتی اکسیدانی است، زیرا ترکیبات فنولی و تانن موجود در آن به از بین بردن برخی از انواع باکتری ها، رشد باکتری های خوب و مهار رشد باکتری های بد مانند سالمونلا کمک می کند . .
چای سیاه مصرف شده با عسل نیز هلیکوباکتر پیلوری را می کشد، که به کاهش علائم ناخواسته هلیکوباکتر پیلوری از جمله زخم های گوارشی کمک می کند.
کاهش استرس
افزایش انرژی و تمرکز ممکن است پس از نوشیدن چای سیاه مشاهده شود، زیرا منبع متعادلی از کافئین است که به عنوان یک تسکین دهنده استرس عمل می کند.
تیانین موجود در آن باعث افزایش فعالیت سلول های آلفا در مغز می شود که منجر به آرامش و تمرکز بهتر می شود.
کنترل سطح فشار خون
یکی از فواید چای سیاه این است که نقش برجسته ای در کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک دارد و در نتیجه خطر نارسایی کلیه ، کاهش بینایی و حملات قلبی را کاهش می دهد.
عوارض جانبی چای سیاه
وجود فواید چای سیاه، ممکن است برخی از آسیب های زیر را به همراه داشته باشد:
-احساس تهوع و سردرد.
-التهاب مری.
-قرار گرفتن در معرض اختلالات خواب.
نوشیدنی های جایگزین چای سیاه
چای سیاه با تمام فوایدی که دارد نباید به طور مکرر و اعتیاد گونه مورد استفاده قرار بگیرد چون باعث ایجاد عوارضی همچون اعتیاد به چای، کم خونی و… می شود. بهتر است در کنار استفاده از چای سیاه به مرور زمان برخی نوشیدنی های دیگر را جایگزین چای نمایید. در ادامه شما را باچند نمونه نوشیدنی خوشمزه که می توانند جایگزین چای سیاه شوند آشنا خواهیم کرد.
-
زیره سیاه،100گرم103,000 تومان
-
انیسون ستاره ای (بادیان ختایی)،50 گرم189,000 تومان
-
پودر قهوه ترک اعلا، 100 گرم95,000 تومان
-
دمنوش قاصدک درجه یک 100 گرم115,000 تومان
-
دمنوش چای سفید درجه 179,000 تومان – 188,000 تومان
-
دمنوش بادرنجبویه 100 گرم76,000 تومان
-
دمنوش زنجبیل 100 گرم53,000 تومان
-
دمنوش نعناع تازه 100 گرم74,000 تومان
-
دمنوش بابونه اعلا 100 گرم105,000 تومان
-
دارچین درجه 179,000 تومان – 120,000 تومان
-
زیره سبز اعلا 100 گرم115,000 تومان
-
دمنوش چای سبز لاهیجان 100 گرم88,000 تومان
قهوه
قهوه نیز یک نوشیدنی کافئین دار است که می تواند جایگزین چای سیاه شود. همه ما از چای استفاده می کنیم تا انرژی مورد نیاز برای شروع یک روز را فراهم کنیم. جالب است بدانید که تاثیر قهوه در تامین انرژی و از بین بردن خواب آلودگی صبحگاهی چندین برابر چای سیاه است. می توانید روزانه از دو فنجان قهوه به جای چای استفاده کنید.
نسکافه
نسکافه یا قهوه فوری نیز می تواند جایگزین چای سیاه شود. این نوشیدنی خوش طعم نیز حاوی کافئین است و فرد را سرحال می کند. علاوه بر این به آسانی تهیه می شود و لازم نیست زمانی زیادی برای درست کردن آن صرف کنید.
دمنوش زنجبیل
دمنوش زنجبیل جایگزین سالم برای چای سیاه است، زیرا حاوی آنتی اکسیدان های بالایی است که احتمال بیماری های ناشی از فعالیت رادیکال های آزاد در بدن مانند دیابت، سرطان، بیماری های قلبی و پیری پوست را کاهش می دهد. با افزودن آب لیمو به آن، چای زنجبیل به نوشیدنی ای تبدیل می شود که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، زیرا حاوی مقدار زیادی ویتامین C است که توانایی بدن را برای مبارزه با ویروس ها، باکتری ها، میکروب ها و قارچ ها افزایش می دهد. دمنوش زنجبیل همچنین نقش بسزایی در رفع بوی بد دهان و رفع حالت تهوع دارد.
زنجبیل فواید زیادی برای سلامتی دارد که مهمترین آنها پاکسازی بدن از عفونت ها و سموم است و علاوه بر پاکسازی روده بزرگ و آرام کردن اعصاب، گردش خون را نیز تحریک می کند، از لخته شدن خون جلوگیری می کند و میل جنسی را افزایش می دهد.
دمنوش بابونه
دمنوش بابونه به دلیل دارا بودن خواص آرام بخش، به دلیل توانایی موثر در کاهش اضطراب و استرس و درمان بی خوابی معروف است، بنابراین نوشیدنی ای است که می توان آن را در شب به جای چای سیاه نوشید چون چای سیاه باعث ایجاد مشکل در خواب می شود، زیرا حاوی درصد بالایی از کافئین است.
چای سفید
چای سفید حاوی درصد کمی کافئین است که آن را به نوشیدنی سالم برای دوستداران چای سیاه در هنگام عصر تبدیل می کند و همچنین دارای ترکیبات مفید برای سلامت دندان مانند فلوراید، تانن و کاتچین است.
چای سبز
چای سبز سرشار از ترکیبات زیست فعال، آنتی اکسیدان ها و پلی فنول ها است و به کاهش تخریب سلولی در بدن کمک می کند. تغییر چای سبز از چای یا قهوه معمولی فواید زیادی برای سلامتی دارد. چای سبز کافئین کمی دارد و به بهبود سلامت بدن کمک می کند.
چای سبز را میتوان جایگزین چای سیاه کرد، زیرا فواید متعددی برای سلامتی دارد، از جمله کاهش وزن، بهبود هضم، افزایش تمرکز و کاهش احتمال بیماریهای قلبی، پیشگیری از سرطان و… .
دمنوش دارچین
دارچین یکی از مهم ترین انواع نوشیدنی های گرم به عنوان جایگزین چای است. دارچین به پاکسازی بدن از سموم کمک می کند زیرا یک آنتی بیوتیک غنی از دو ترکیب شیمیایی اوژنول و ژرانیول است. دارچین همچنین به سوزاندن چربی های اضافی کمک می کند و باعث کاهش وزن می شود. زیرا احساس سیری را برای ساعات طولانی افزایش می دهد. بنابراین در تهیه یک نوشیدنی داغ از دارچین تردید نکنید و آن را صبح زود قبل از صبحانه یا در طول شب قبل از خواب میل کنید.
دمنوش انیسون
یکی دیگر از نوشیدنی های جایگزین چای، دمنوش انیسون است که دارای فواید زیر می باشد :
دفع بلغم و سرفه
– دفع کننده گاز و نوشیدنی گرم آن قولنج روده را درمان می کند.
-برخی از انواع سردرد، تنگی نفس و خستگی را درمان می کند.
-یک محرک قوی برای دستگاه گوارش.
– پر ادراری و ضعف کلیه و طحال را درمان می کند.
– در موارد تشنج مفید است زیرا حاوی مواد آلوناتول است.
-در مورد آسم مفید است.
– دستگاه گوارش را در سالمندان تقویت می کند.
-تولید شیر را در هنگام شیردهی افزایش می دهد.
-تقویت تخمدان ها در زنان (بعد از یائسگی)
– تقویت کننده زایمان، ایجاد و تنظیم قاعدگی در زنان.
-نوشیدنی ولرم آن برای درمان قولنج ناشی از هضم ضعیف در کودکان مفید است.
-تارهای صوتی را تمیز می کند و صدا را بهبود می بخشد.
دمنوش نعناع
نعناع یکی از جایگزین های قوی برای قهوه است، زیرا به احیای بدن کمک می کند و برای افزایش تمرکز مفید است و همچنین برای دستگاه گوارش و رهایی از مشکلات گوارشی مفید است.
دمنوش قاصدک
قاصدک حاوی فیبر محلول در هنگام هضم است که به محافظت از روده ها کمک می کند. شما می توانید چای را با دمنوش قاصدک که بسیار سالم تر است، جایگزین کنید.
دمنوش بادرنجبویه
این گیاه از خانواده نعناع و بومی جنوب اروپا، آسیای مرکزی و ایران است. بادرنجبویه از جمله گیاهانی است که در جایگزینی چای و قهوه می تواند استفاده شوند، بادرنجبویه دارای خواص ضد عفونی است که آن را برای بسیاری از بیماری ها مفید می کند و می تواند تحریک پذیری و تنش های عاطفی را کاهش دهد. این دمنوش گیاهی تسکین بخشی خاصی دارد، یک فنجان از این چای، مانند چای بابونه، می تواند با کاهش استرس و ایجاد حس آرامش کمک کند. نوشیدن دمنوش بادرنجبویه قبل از خواب به داشتن خوابی راحت و آرام کمک می کند.
دمنوش زیره
چای زیره بهترین جایگزین برای چای سبز و سیاه است. فواید زیادی برای سلامتی از جمله مشکلات دستگاه گوارش دارد. دانه های زیره را بردارید و چند دقیقه در آب گرم بجوشانید. چای زیره سالم شما آماده است.
چای ماچا
چای ماچا حاوی کافئین کمتری نسبت به چای و قهوه است، اما سرشار از آنتی اکسیدان هایی است که مسئول افزایش انرژی هستند. همچنین حاوی اسید آمینه های ضروری است که بدون ایجاد خواب آلودگی ذهن را آرام می کند. مطالعات اخیر نشان می دهد مصرف چای ماچا باعث تامین انرژی مورد نیاز در طول روز و ایجاد اثرات مثبت بر شناخت و خلق و خوی می شود.
هات چاکلت (شکلات داغ)
کاکائو داغ می تواند جایگزینی عالی برای چای و یک نوشیدنی صبحگاهی باشد که سرشار از آنتی اکسیدان های قوی است و بافت و طعمی غنی شبیه قهوه دارد که خلق و خو را بهبود می بخشد. کاکائو همچنین حاوی منیزیم است که می تواند به آرامش عضلات بدن کمک کند.
این ها تنها چند مورد از دمنوش های گیاهی و نوشیدنی های جایگزین برای چای سیاه هستند که فواید بسیاری برای بدن دارند. توصیه می کنیم برای افزایش کیفیت نوشیدنیها و طعم آنها از دستگاه تصفیه آب استفاده کنید.