درمان گیاهی بواسیر

هموروئید (بواسیر) سیاهرگ های برجسته و متورم در مقعد و در قسمت تحتانی راست روده (رکتوم) هستند که در نتیجه تلاش در حین کار روده یا در نتیجه فشار شدید روی این سیاهرگ ها ایجاد می شوند. به عنوان مثال در دوران بارداری اتفاق می افتد. در ادامه به جزئیات بیشتری درباره این مشکل و درمان های گیاهی آن می پردازیم.

بواسیر چیست؟

هموروئید یا بواسیر رگ های خونی متورم است که در ناحیه مقعد و پایین رکتوم قرار دارند.
بواسیر مشکلی شایع در سنین بالای سی سالگی می باشد. علائم هموروئید هم در مردان و هم در زنان می تواند ظاهر شود.شیوع بواسیر در افرادی که از یبوست دائمی رنج می برند بیشتر است. بیماری بواسیر به حالتی می رسد که به التهاب هموروئید معروف است.یبوست شدید یکی از مهم ترین علل بواسیر است.دفع مدفوع با اندازه بزرگ و بافت سخت و خشک از راست روده و مقعد نیاز به تلاش و تنش زیادی دارد. این امر منجر به کشیده شدن بافت‌های ناحیه مقعد و پارگی مخاط و پوست آن ناحیه می‌شود که باعث اصطکاک با رگ‌های خونی و فشار روی آنها می‌شود که منجر به تحریک، تورم، التهاب و گاهی خونریزی می‌شود. با بروز مکرر یا طولانی مدت یبوست، فشار و اصطکاک در ناحیه مقعد افزایش می یابد که منجر به ظهور و بروز علائم هموروئید می شود.
یکی از علائم بواسیر این است که باعث درد شدید، خارش و احساس ناراحتی در هنگام نشستن می شود. در حال حاضر بسیاری از مداخلات دارویی، جراحی و سایر مداخلات پزشکی برای درمان آن وجود دارد. بواسیر را می توان بر اساس محل آن به شرح زیر تقسیم کرد:
هموروئید خارجی: خارج از مقعد قرار دارند.
هموروئید داخلی: مقعد را محکم می بندد و در انتهای راست روده قرار دارد.

علائم هموروئید

علائم هموروئید به شرح زیر است:
-بواسیر در هنگام اجابت مزاج پر از خون می شود و به مرور زمان چسبندگی خود را به دیواره کانال مقعد از دست می دهد.
-احساس خارش و سوزش شدید در ناحیه ظهور هموروئید.
-تورم ناحیه مقعد.
-گاهی اوقات نشت مدفوع.

نحوه تشخیص بواسیر

-معاینه دکتر
-آندوسکوپی مقعد
-گاهی اوقات سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی
پزشک به راحتی می تواند بواسیر دردناک و متورم را با معاینه مقعد و راست روده تشخیص دهد. معاینه با آنوسکوپ (لوله کوتاه و سفت که برای مشاهده رکتوم استفاده می شود) برای ارزیابی هموروئید بدون درد یا خونریزی انجام می شود. افرادی که خونریزی مقعدی دارند ممکن است به روش های پیشرفته تری نیاز داشته باشند.

علل هموروئید

علل اصلی هموروئید متفاوت است و مهمترین آنها به شرح زیر است:
-ماندن طولانی مدت در توالت در حالت چمباتمه زدن.
-تلاش زیاد هنگام اجابت مزاج.
-ژنتیک.
-کهولت سن.
-یبوست مزمن.
-بارداری و زایمان در زنان.

هموروئید و بارداری

علائم بواسیر در بارداری در ماه های آخر آن ظاهر می شود و به دلیل فشار رحم بر روی رگ های خونی در ناحیه لگن ایجاد می شود که جریان خون به داخل سیاهرگ را با مشکل مواجه می کند.
علاوه بر این تغییرات شدید هورمونی در دوران بارداری و افزایش خطر یبوست تخمین زده می شود که حدود 15 درصد از زنان باردار به خصوص در سه ماهه سوم بارداری از بواسیر رنج می برند .
خبر خوب این است که درمان با کرم‌های سنتی معمولا کمک می‌کند و در بیشتر موارد مدت کوتاهی پس از زایمان از بین می‌رود.

پیشگیری از هموروئید

مهمترین راه های کمک به پیشگیری از هموروئید به شرح زیر است:
-جلوگیری از یبوست و مدفوع سفت : این کار با تغییر عادات دفع مدفوع انجام می شود.
-رژیم غذایی: منظور از غذای غنی از فیبر با مصرف زیاد مایعات است.
-رعایت بهداشت: به خصوص بعد از اجابت مزاج.
-از نشستن طولانی مدت خودداری کنید : این به پیشگیری از بواسیر کمک می کند و علائم همراه با هموروئید را تسکین می دهد.

درمان گیاهی بواسیر

درمان بواسیر با گیاهان مفید است زیرا گیاهان معمولاً دارای موادی هستند که هموروئید را کاهش داده و همچنین درد و خارش را تسکین می دهد. برخی کرم ها نیز در داروخانه ها وجود دارند که دارای ترکیبات گیاهی هستند و برای درمان بواسیر مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به مهمترین گیاهان دارویی برای درمان بواسیر اشاره خواهد شد.

گل بابونه

گل بابونه (Matricaria recutita) دارای خواص تسکین دهنده ای است که به درمان و تسکین هموروئید کمک می کند.
مصرف داخلی این گل ها به صورت عصاره غلیظ گیاه و یا به صورت دم کرده چای از گل ها و استفاده خارجی به صورت پماد، ضماد یا قرار دادن آن در وان است.

گل همیشه بهار

گل همیشه بهار ضد التهاب و تسکین دهنده درد است و این همان چیزی است که بواسیر برای التیام نیاز دارد. استفاده از گیاه همیشه بهار به صورت خارجی توصیه می شود، می توانید عصاره این گیاه را به وان حمام خود بیفزایید.

گیاه آلوئه ورا

آلوئه ورا (Aloe barbadensis) به احساس خنکی و آرامش مطبوع ناحیه مقعد کمک می کند و همچنین باعث التیام و تسکین خارش می شود .
ژل آلوئه ورا را می توان مستقیماً روی هموروئید استفاده کرد. این گیاه به تسکین سوزش کمک می کند زیرا حاوی خواص ضد التهابی است. آلوئه ورا به اشکال مختلف از جمله ژل موجود است، اما در صورت استفاده در بواسیر، حتما از آلوئه ورا خالص و عاری از هرگونه ماده دیگری استفاده کنید.
لازم به ذکر است که برخی از افراد ممکن است از واکنش های آلرژیک به آلوئه ورا رنج ببرند، بنابراین قبل از استفاده باید تست حساسیت انجام شود.

روغن درخت چای

روغن درخت چای ممکن است به تسکین تورم و خارش کمک کند زیرا دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده است. داروهای موضعی مانند پمادها حاوی روغن درخت چای هستند که یکی از مواد اصلی در درمان های پزشکی مربوط به بواسیر است، زیرا روغن درخت چای دارای خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی زیادی است، اما روغن درخت چای نباید به صورت خام مصرف شود. استفاده از این روغن باید تحت نظارت پزشکی باشد.

چای

چای قرمز یا سبز به خلاص شدن از شر بواسیر و تسکین درد بیمار کمک می کند، در نتیجه غنی بودن انواع چای به خصوص چای سبز با آنتی اکسیدان های قوی است که با باکتری ها و میکروب ها مبارزه می کند. تا دو بار در روز از چای کیسه ای گرم به عنوان درمان موضعی در ناحیه عفونی شده استفاده کنید و بگذارید 10 دقیقه بماند.

شاه بلوط هندی

شاه بلوط اسبی یکی از محبوب ترین درمان های گیاهی بواسیر است.درمانگران از دانه شاه بلوط برای تقویت رگ های خونی و درمان بواسیر و رگ های واریسی استفاده کرده اند.مواد موثره این دانه ها شامل ساپونین ها و تانن ها می باشد.دانه ها دارای اثرات قابض و خواص ضد التهابی هستند. پزشکان نوشیدن دمنوش شاه بلوط و تنتور آن و همچنین مصرف این نوشیدنی را پس از سرد شدن به عنوان کمپرس موضعی بر روی بافت های متورم توصیه می کنند.

روغن نارگیل

روغن نارگیل یک روغن نرم کننده و آبرسان است که حاوی درصد بالایی ویتامین E و آنتی اکسیدان است. استفاده از این روغن گیاهی در محل آسیب دیده از بواسیر می تواند میزان درد و خارش ناشی از آن را تا حدود زیادی کم کند چون خاصیت مرطوب کنندگی دارد و باعث بهبود شرایط پوست در ناحیه مقعد می شود.

روغن کرچک

ر وغن کرچک از جمله روغن های طبیعی و بسیار پرکاربرد است. از این روغن به عنوان ملین و به صورت خوراکی نیز می توان استفاده کرد، چون باعث بهبود شرایط دفع می شود و به نوعی می تواند از بروز بواسیر جلوگیری کند. مصرف موضعی آن نیز مفید است و پس از جذب شدن با نرم مردن روده ها باعث دفع آسان تر و تسکین درد ناشی از هموروئید شدید می شود.

روغن زیتون

روغن زیتون دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و در درجه اول برای درمان هموروئید خارجی استفاده می شود. این به افزایش خاصیت ارتجاعی رگ های خونی کمک می کند که به نوبه خود به کاهش التهاب و کوچک شدن اندازه رگ های خونی متورم در کانال مقعد کمک می کند.

درمان هموروئید با تغییر سبک زندگی

درمان بواسیر با گیاهان دارویی باید با تغییراتی در سبک زندگی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از:

-در زمان های منظم غذا بخورید بدون اینکه به حالت گرسنگی برسید و بر آهسته غذا خوردن و خوب جویدن تاکید کنید.
-فعالیت بدنی را افزایش دهید.
-از غذاهایی که بدن را ضعیف می کنند، مانند: قندها و غذاهای چرب که در نهایت بر جریان خون تاثیر می گذارند، اجتناب کنید.
-از غذاهایی مانند پیاز و سیر استفاده کنید که می تواند به جریان خون کمک کند.
-غذاهای نارنجی رنگ مانند: هویج، کدو تنبل و سیب زمینی شیرین را ترجیح دهید ، زیرا ممکن است به بازسازی و بازیابی غشاها و بافت ها کمک کنند.
-از خوردن غذاهای تند و نوشیدنی های الکلی که بر سیستم گوارشی تاثیر می گذارد خودداری کنید.
-آب زیادی بنوشید، بنابراین نوشیدن 8 تا 12 فنجان آب در روز توصیه می شود، زیرا آب به نرم شدن مدفوع کمک می کند و در نتیجه روند اجابت مزاج را تسهیل می کند و درد را تسکین می دهد.
-مصرف فیبر رژیمی موجود در غذاهای کامل مانند: میوه ها، سبزیجات و جو را افزایش دهید.
-بعد از هر بار اجابت مزاج ناحیه را تمیز نگه دارید.
-ناحیه را در معرض فشار قرار ندهید و روی یک بالشتک بادی بنشینید.
-از دستمال کاغذی معطر استفاده نکنید.
-از دستمال مرطوب تسکین دهنده بدون الکل و بدون عطر استفاده کنید.
-از مالش ناحیه و استفاده از کمپرس سرد روی هموروئید برای کاهش تورم خودداری کنید.
-برای جلوگیری از جذب مجدد مایعات از مدفوع، به محض احساس نیاز به دستشویی بروید.
-مصرف پروبیوتیک ها ممکن است به درمان هموروئید کمک کند.
– از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه خودداری کنید.

درمان طبی هموروئید

درمان بواسیر با گیاهان دارویی و با تغییر سبک زندگی ممکن است برای درمان بواسیر و عدم ابتلا مجدد به آن کافی باشد، اما در برخی موارد پیشرفته ممکن است فایده ای نداشته باشد که باید به درمان دارویی پرداخت.
درمان دارویی بواسیر با رعایت یکی از روش های زیر است:

-کاربرد پمادهای طبی: پمادهای طبی زیادی برای درمان بواسیر وجود دارد، اما لازم است با توجه به مدت زمانی که پزشک معین می کند، مصرف آن ها رعایت شود.
-مصرف برخی داروها: داروهای خوراکی وجود دارند که هدف آنها کوچک کردن عروق خونی است که باعث تورم بواسیر می شود و در صورتی که بواسیر بسیار متورم باشد، تجویز می شود.
-روش جراحی: روش جراحی را می توان برای از بین بردن هموروئید انجام داد که مناسب ترین راه برای خلاص شدن از شر بواسیر است.

بواسیر از جمله بیماری های رایج است که طیف وسیعی از افراد را درگیر می کند. نکته قابل توجه در تسکین درد ناشی از این بیماری این است که بهداشت فردی را به بهترین شکل ممکن رعایت کرده و از خود درمانی بپرهیزید. گیاهان نام برده شده هر چند که در درمان بواسیر بسیار موثرند اما در افراد مختلف و بسته به نوع و شدت بیماری آنها می توانند اثرات متفاوتی داشته باشند. برای اثر بخشی هر چه بیش‌از و بهتر گیاهان دارویی بهترین روش این است که ابتدا از نوع هموروئید و شدت بیماری خود اطلاعات کافی به دست آورید و سپس با مشورت پزشک و به عنوان درمان کمکی از گیاهان نیز کمک بگیرید. همانطور که قبلا اشاره شد بواسیر انواع مختلفی دارد و درمان آن نیز باید بسته به نوع بیماری باشد تا اثر بخشی کافی را داشته باشد.
به هیچ عنوان خود درمانی نکنید و از نسخه دیگران استفاده نکنید، چون شرایط جسمی و وضعیت بیماری افراد با یکدیگر متفاوت است.

سوالات متداول

آیا سرکه سیب در تسکین بواسیر موثر است؟

برخی بر این باورند که با مصرف موضعی سرکه سیب می توان از شدت درد و سوزش ناشی از بواسیر جلوگیری کرد. سرکه سیب با اینکه جز مواد طبیعی و بسیار مفید در بهبود برخی از التهابات است اما در مورد تسکین هموروئید هنوز نظرقطعی در مورد آن وجود ندارد و حتی برخی شواهد حاکی از این است که استفاده از این ماده در ناحیه مقعد باعث تحریک هر چه بیشتر پوست و شدت یافت بیماری می شود. لذا توصیه می شود از مصرف خودسرانه این ماده برای درمان یا تسکین بواسیر خودداری کنید.