دانه خشخاش و نحوه مصرف آن

از دانه های روغنی طبیعی میتوان به دانه های خشخاش اشاره کرد در این متن تلاش شده تا در مورد این دانه ها، کاربرد، فواید آنها برای سلامتی و بدن و همچنین نحوه مصرف دانه های خشخاش توضیح داده شود در صورت تمایل برای آشنایی با این مطالب تا انتهای متن ما را همراهی نمایید. همچنین عطاری آنلاین سحرانا محصولاتی که با تخم خشخاش تهیه میشوند را با بالاترین کیفیت در اختیار شما عزیزان قرار می دهد.

دانه خشخاش چیست؟

دانه یا تخم خشخاش جز دانه های روغنی هستند که از گیاه خشخاش تریاک با نام علمی (Papaver somniferum) حاصل میشود، سالیان سال است که بذرهای ریز این گیاه از غلاف های خشک شده آن برداشت میشود و در بسیاری از کشورها به طور قانونی کشت داده و در مغازه ها میفروشند ( مخصوصا در کشورهای آسیای جنوبی و اروپای مرکزی)، از دانه های خشخاش در بسیاری از غذاها (مثلا در تهیه نان و شیرینی) استفاده میکنند، دانه های برداشت شده را تحت فشار قرار میدهند و طی این فرایند روغن دانه خشخاش بدست می آید.
تاریخچه استفاده از بذر خشخاش به زمان های خیلی دور برمیگردد در متون پزشکی باستان طومار پاپیروس مصر نوشته شده و بذر خشخاش را در فهرست داروهای گیاهی آرام بخش قرار داده اند همچنین در زمانهایی از شیر، تریاک و مخلوط عسل برای آرام کردن نوزادان گریان استفاده میکردند.

دانه های خشخاش به شکل کلیه، به طول 1 میلی متر بوده و دارای یک سطح حفره ای هستند، ترکیب اصلی و طعم دهنده موجود در این بذرها 2-پنتیل فوران است، برای کشت خشخاش ، بذرهای آن بهترین گزینه برای کشت خشخاش هاش یکساله و دو ساله هستند زیرا این روش تکثیر دشوار نیست، تولیدکنندگان اصلی این محصول در سال 2018، کشور ترکیه، اسپانیا و جمهوری چک بود.
بذر خشخاش گران است و بهمین دلیل بعضی مواقع با بذرهای Amaranthus paniculatus مخلوط میشود این بذرها شباهت زیادی به بذر خشخاش دارند و چندان قابل تشخیص نیستند.

دانه های خشخاش حاوی چه موادی هستند؟

دانه های خشخاش حاوی 6٪ آب ، 28٪ کربوهیدرات ، 42٪ چربی و 21٪ پروتئین هستند و دارای مواد معدنی فراوانی نظیر منگنز ، فسفر، آهن ، منیزیم ، کلسیم و روی میباشند و این دانه ها منبع غنی و مهمی از فولات و تیامین هستند.
دانه های خشخاش سرشار از آنتی اکسیدان بوده و دارای مواد مغذی فراوانی است یک قاشق غذاخوری از این دانه ها که حدود 9 گرم و 46 کالری میباشد حاوی مواد زیر است:

• پروتئین: 1.6 گرم
• چربی: 3.7 گرم
• کربوهیدرات ها: 2.5 گرم
• فیبر: 1.7 گرم
• منگنز: 26٪
• مس: 16٪
• کلسیم: 10٪
• منیزیم: 7٪
• فسفر: 6٪
• روی: 6٪
• تیامین: 6٪
• آهن: 5٪

دانه های خشخاش منبع مهمی برای عنصر منگنز و مس است، منگنز یکی از عناصر کمیاب برای سلامتی استخوانها و لخته شدن خون است و مس برای ساختن بافت هم بندی و حمل و انتقال آهن مهم است.
رژیم های غذایی حاوی روغن خشخاش که سرشار از چربی های امگا 6 و امگا9 و امگا3 است کاهش خطرات ناشی از بیماریهای قلبی را به دنبال دارد.

این دانه ها در پخته شدن انواع غذاها به عنوان ادویه و به عنوان تزیین روی شیرینی ها استفاده میشود به عننوان مثال در آمریکای شمالی از این دانه ها در تهیه کیک های اسفنجی، نان شیرینی، سوخاری، کلوچه ها استفاده میشود، در کشورهایی مثل یونان، اتریش مانند دانه کنجد در تهیه نانهای همبرگر و در تهیه آب نبات استفاده میشود. به عنوان بذر پرنده نیز مورد استفاده قرار میگیرند.

رنگ دانه های خشخاش

در بعضی موارد این مورد یعنی رنگ دانه های خشخاش اهمیت زیادی دارند و مطلوب ترین رنگ آن رنگ آبی تیره است، در آلمان و لهستان از دانه های آبی رنگ خشخاش در تهیه انواع نان ها استفاده میشود، در بعضی مواقع برای اینکه تاثیر کمتری روی رنگ غذا ایجاد شود از دانه های خشخاش به رنگ سفید استفاده میشود.

خشخاش گیاهی علفی است که یک سال عمر می کند و ارتفاع ساقه هایش تا یک و نیم متر هم می رسد، این گیاه بومی آسیای صغیر است و در کشورهای افغانستان، هند، ترکیه و چین کشت آن مرسوم است، تخم یا دانه، گلبرگ و پوست و میوه آن استفاده می شود که از میوه آن تریاک به دست می آید و همین باعث بدنامی آن شده، بله، خشخاش، معجزه گر بدنام ما گیاهی فراتر از آن است که تنها به تریاک شناخته شود.

خواص خشخاش

از دانه های خشخاش برای بسیاری از بیماری ها می توان استفاده کرد و از معجزه آن حیرت کرد علاوه بر دانه ها روغن خشخاش هم فواید بسیاری دارد که به تفصیل آن ها را معرفی می کنیم.

خشخاش، مفید برای پوست

دانه های خشخاش به سلامت پوست کمک می کنند زیرا سرشار از آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی ضروری هستند که در درمان التهاب های پوستی هم موثرند و به مرطوب سازی پوست کمک می کنند، این مواد پوست را تمیز می کنند و به دلیل مقدار زیادی اسید لینولینیک در خود، برای درمان اگزما هم موثرند.
دانه های این گیاه را در آب یا شیر خیس کنید و بعد از چند ساعت به همراه آب لیمو به عنوان یک خمیر و ماسک از آن استفاده کنید، خمیر آماده شده را روی سوختگی ها و محل هایی که می خارند بگذارید و شاهد معجزه باشید.

ماسک خشخاش و شیر برای مرطوب سازی پوست

کافیست در یک مخلوط کن دانه های خشخاش را بریزید و کمی شیر به آن اضافه کنید تا خمیری به عنوان ماسک به دست بیاید، اگر پوست شما خشک است می توانید کمی هم عسل به این ترکیب اضافه کنید، این ماسک را ده دقیقه روی صورت خود نگه دارید و بعد بشویید، هفته ای یک بار می توانید این کار را تکرار کنید.

خشخاش، مفید برای مو

اسیدهای چرب غیر اشباع موجود در دانه های خشخاش و مواد معدنی مختلفی مانند کلسیم، روی و منیزیم در افزایش سلامت مو بسیار موثرند، برای درمان شوره سر کافیست مقداری از دانه های خشخاش را خیس کنید و یک قاشق چای خوری فلفل را با مقدرای کشک به آن اضافه کنید و روی پوست سر بمالید، بعد از نیم ساعت سرتان را بشویید و با استفاده منظم از شر شوره سر راحت شوید.

ماسک خشخاش و شیر نارگیل و پیاز برای تقویت رشد مو

دانه های خشخاش خیس شده را با شیرنارگیل تازه و پیاز خرد شده ترکیب کنید و مخلوط به دست آمده را روی پوست سر خود بمالید، استفاده منظم از این ماسک رشد مو را تحریک کرده و باعث تقویت آن می شود.

بهبود باروری زنان با خشخاش

هیستروسالپینگوگرافی روشی است که در آن لوله های فالوپ را با روغن دانه های خشخاش می شویند و این باعث افزایش میزان باروری می شود، محققان به این نتیجه رسیده اند که روغن این گیاه می تواند هر گونه آلودگی یا مخاط در لوله ها را از بین ببرد و شانس باروری را افزایش دهد، در این روش چهل درصد از زنان نابارور در گروه مورد آزمایش حامله شده اند.

کمک به دستگاه گوارش

خشخاش منبعی سرشار از فیبر نامحلول است که به هضم آسان کمک می کند، این تخم یک درمان طبیعی برای یبوست است و میزان دفع مدفوع را افزایش می دهد.

درمان بی خوابی با مصرف خشخاش

اگر یک نوشیدنی از دانه های خشخاش را بنوشید سطح کورتیزول بدنتان را کاهش می دهد و همین در درمان بی خوابی شما موثر است، این گیاه سطح و میزان استرس را کاهش می دهد و بعد از مصرف آن حس خستگی کمتر می شود، چای خشخاش را قبل از خواب بنوشید و از خواب آرامتان لذت ببرید.
روش دیگر این است که دانه های خشخاش را خیس کنید و بعد از چند ساعت خیس خوردن با شیر ترکیب کرده و قبل از خواب بنوشید.

میتوانید از پماد خشخاش برای تسکین و کاهش دردهای بدن استفاده کنید.

مفید برای دستگاه تنفسی و درمان آسم

برای کمک به سندرم آسم دانه های خشخاش انتخاب خوبی هستند، بسیاری از افراد از عصاره آن استفاده می کنند و به آن ها کمک می کند که علائم آسم را کاهش دهند.
عصاره این دانه ها روشی طبیعی برای پیشگیری از حمله ویروس ها و عفونت های سیستم تنفسی است، و در کل برای تنفس بهتر موثر است.
این دانه ها با افزایش سطح اکسیژن در ریه به بهبود متابولیسم بدن هم کمک می کنند و راه مناسبی برای افزایش متابولیسم بدن هستند.

افزایش میل جنسی با خشخاش

لیگنان ترکیبی شناخته شده برای افزایش میل جنسی است که در خشخاش پیدا می شود و می تواند در افزایش سلامت جنسی هم موثر باشد.

خشخاش، مفید برای مغز

کلسیم، آهن و مس موجود دراین دانه ها برای مغز ضروری هستند و باعث تنظیم انتقال دهنده های عصبی و افزایش عملکرد مغز می شوند، با اینکه تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است اما می توان گفت این دانه ها ممکن است خطر اختلال شناختی را هم کاهش دهند.

افزایش انرژی بدن

مقدار بالای کربوهیدرات های پیچیده در این دانه ها برای تامین مواد مغذی بدن بسیار مفیدند و انرژی لازم بدن را هم می سازند، دانه ها به جذب کلسیم هم کمک می کنند، اختلال در آن می تواند باعث خستگی شود.

تنظیم فشار خون

برای کاهش فشار خون اسید اولئیک ماده موثری است که در دانه های خشخاش وجود دارد و فشارخون را تنظیم می کند.

درمان زخم دهان

مقداری نارگیل خرد شده، آب نبات، پودر قند و دانه های خشخاش را با هم ترکیب کنید و برای تسکین زخم دهان آن را بمکید، دانه های خشخاش اثری خنک کننده در بدن دارند و برای درمان زخم دهان مفیدند.

مفید برای استخوان ها

کلسیم و مس موجود در خشخاش خبر خوبی برای استخوان هاست، این دانه ها می توانند استخوان های بافت همبند را تقویت کنند زیرا سرشار از فسفر هم هستند که همراه با کلسیم بخشی از بافت های استخوانی را تشکیل می دهند.
از طرفی دیگر این دانه ها سرشار از منگنز هم هستند که به تولید کلاژن در استخوان کمک می کنند، کلاژن نوعی پروتئین است که استخوان ها را از آسیب شید محافظت می کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

برای افزایش سطح ایمنی بدن زینک موجود در دانه های خشخاش موثر است و تولید سلول های ایمنی بدن را افزایش می دهد، خشخاش سرشار از آهن هم هست که در این زمینه بسیار موثر است و ایمنی بدن را افزایش می دهد.

مفید برای قلب

فیبر رژیمی موجود در دانه های خشخاش به کاهش کلسترول کمک می کند و کاهش کلسترول به معنی محافظت از سلامت قلب است، خشخاش حاوی اسیدهای چرب امگا۶ و امگا۳ هم هست که در سلامت قلب اهمیت فراوانی دارند، البته توجه داشته باشید که امگا ۳ نمی تواند در بدن تولید شود و حتما باید از منابع خارجی وارد بدن شود.

از بین بردن درد

از دانه های این گیاه از قدیم برای از بین بردن درد و یا حداقل کاهش درد استفاده می شده حتی مصرف چای این گیاه که از ترکیب دانه ها با آب داغ تهیه می شود به عنوان دارویی برای از بین بردن اثرات درد استفاده می شود.

افزایش سلامت چشم

روی ماده ای مفید برای کمک به سلامت بینایی و حتی پیشگیری از برخی بیماری های جدی چشم مانند دژنراسیون ماکولاست و دانه های این گیاه سرشار از روی هستند، آنتی اکسیدان های موجود در این دانه ها به چشم بسیار کمک می کنند.

جلوگیری از سرفه

دانه های خشخاش برای سیستم تنفسی بسیار مناسب هستند و مصرف آن ها می تواند از سرفه جلوگیری کرده و سردرد ناشی از سرفه را هم کاهش دهد، این دانه ها در کاهش خلط هم موثرند.

درمان اسهال

برای درمان اسهال ۸ تا ۱۰ گرم از تخم خشخاش را بکوبید و صبح ناشتا با آب خنک میل کنید، این کار اسهال را درمان می کند و بخصوص در افراد با طبع گرم بسیار موثر است.

مفید برای دیابت

فیبر و منگنز موجود در دانه های خشخاش برای افراد دیابتی و درمان گیاهی قند خون تاثیر بسزایی دارد و می تواند کمک کننده باشد اما توجه کنید که قبل از مصرف آن باید با پزشک خود مشورت کنید.

مبارزه با کم خونی

آهن و منیزیم فراوانی که در دانه های خشخاش وجود دارند برای تشکیل سلول های خونی مفیدند و یک راه خوب برای جلوگیری از کم خونی به حساب می آیند، سرگیجه هایی که به دلیل کم خونی ایجاد می شوند با این دانه ها درمان می شوند.

جلوگیری از سرطان

از مشتقات دانه های خشخاش داروهای اسکاپاپین را می سازند که برای مبارزه با تومورها و حتی کوچک شدن سلول های سرطانی و درمان گیاهی پروستات استفاده می شود، این دانه ها طبق مطالعاتی که در هند انجام شده تا ۷۸ درصد فعالیت آنزیم ضدسرطان زایی به نام گلوتاتیون را افزایش می دهند و در درمان سرطان بسیار موثرند.

بهبود گلو درد با دانه های خشخاش

برای کاهش گلودرد و تورم گلو می توانید از این دانه ها استفاده کنید، مصرف چای این دانه ها از روش های محبوب مصرف آن هاست.

درمان سنگ کلیه

از دانه های این گیاه برای از بین بردن سنگ کلیه هم می توان استفاده کرد، زیرا دارای پتاسیم هستند و پتاسیم برای حفاظت از کلیه و درمان گیاهی سنگ کلیه بسیار موثر است.
نکته مهم: افرادی که به هیپوکسالورژی مبتلا هستند یعنی دفع اکستازی ادرار بیش از حد که خطر ابتلا به سنگ کلیه اگزالات را افزایش می دهد بهتر است از دانه های خشخاش استفاده نکنند زیرا این دانه ها سرشار از اگزالات هستند.

خشخاش و بهبود عملکرد تیروئید

برای عملکرد بهتر تیروئید یکی از مهم ترین مواد معدنی مورد نیاز بدن روی است، و دانه های خشخاش سرشار از روی هستند، در نقاط مختلف جهان از خشخاش های یددار شده برای درمان کمبود ید استفاده می کنند.

کاهش التهاب

دانه های خشخاش به کاهش التهاب کمک می کنند و درد و ورم را از بین می برند، علاوه بر این در کاهش اثرات بیماری های مختلف هم موثرند.

فواید روغن خشخاش

روغن این گیاه از فشرده سازی دانه های خشخاش تهیه می شود و مصرف خوراکی دارد، به علت طبع سرد و خشک دارای مزه تلخی است و البته در دارو سازی هم مصرف گسترده ای دارد، مصرف برای استعمال خارجی و کاهش سردرد، درمان گوش درد، آرام کردن سینه و درمان آبریزش بینی رایج است. همچنین پماد خشخاش یک مسکن بسیار قوی برای انواع درد است.

آسیاب کردن دانه های خشخاش

آسیاب کردن این دانه ها از طریق ابزارهایی مثل هاون و دسته یا ایزارهای الکتریکی مخصوص آسیاب کردن انجام میگیرد استفاده از دستگاه باعث میشود تا خمیر یکنواختی از این دانه ها داشته باشید که از این خمیر برای پر کردن شیرینی جات استفاده میشود در برخی مواقع این ماده خمیری را با شیر، شکر و یا کره ترکیب میکنند و به همراه پوست پرتقال، پوست لیمو، وانیل، کشمش، خامه، پودر دارچین، بادام، گردو تزیین میکنند، در آمریکا این خمیر ها به صورت تجاری تولید شده و به بازار عرضه میشوند.

روغن دانه های خشخاش

دانه های خشخاش را فشار میدهند تا روغن خشخاش بدست بیاید، این ماده یک روغن تجاری بوده و در آشپزی و صنعت کاربردهای مختلفی دارد.
در سراسر اروپا دانه های بذر خشخاش را جهت تزیین روی نان ها و شیرینی ها می پاشند، در بسیاری از شهرهای اروپا بذر خشخاش آبی رنگ مصرف میشود، این دانه ها و یا دانه های آسیاب شده را به همراه ماکارونی میخورند یا به همراه شیر میجوشانند، در این مناطق نیز از این دانه ها برای پر کردن شیرینی و تزیین آن استفاده میشود، ایالت های یوگسلاوی سابق رسم دیرینه ای در استفاده از این دانه ها در تهیه شیرینی و فرنی و غذاهایی نطیر ماکارونی دارند.

یک شیرینی مخصوص و قدیمی که در لهستان و مجارستان شهرت زیادی دارد از این دانه ها تهیه میشود در تهیه این نوع شیرینی ابتدا این دانه ها را آسیاب کرده و و سپس با آب و یا شیر مخلوط میکنند و به صورت بیسکویت های گرد پخته شده و سرو میشود، در بعضی از این کشورها دانه ها را با شیر خیس میکنند و به صورت سر آنها را سرو میکنند، در اروپای مرکزی نیز یک نوع شیرینی محبوب با این دانه ها تهیه میشود که این شیرینی در دوران کریسمس بسیار محبوب بوده و پخته میشود، در نانوایی های یهودی موجود در آمریکا شیرینی ها تهیه شده با دانه های خشخاش موجود است، بذرهای خشخاش در هندوستان نیز بسیار استفاده میشوند به عنوان مثال از این دانه ها به همراه دانه های ریحان در تهیه انواع شربت استفاده میکنند.

در صنعت از روغن خشخاش در تهیه رنگ، لاک و صابون استفاده میشود.

گیاه خشخاش قرن هاست که در درمان سنتی مورد استفاده قرار میگیرد گلهای این گیاه به رنگ های سفید و زرد است، دانه های این گیاه و روغن خشخاش از درمان سرفه و سردرد گرفته تا درمان بی خوابی و آسم مفید است.

این محصولات قبل از رسیدن به قفسه های سوپرمارکت باید تمیز شوند تا از شر آلکالوئیدهای تریاک که ممکن است هنگام برداشت مخلوط شوند، خلاص شوند، دانه های شسته نشده برای سلامتی خطرات زیادی داشته و ممکن است منجر به مرگ تصادفی شود بهمین دلیل باید جهت مصرف این ماده با پزشک خود مشورت داشته باشید

گفته میشود که این دانه ها دارای فواید مختلفی هستند از این فواید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

تقویت هضم غذا

این دانه ها سرشار از فیبر هستند و میتوانند سلامت روده را بهبود بخشیده و به یبوست کمک کنند.

تقویت سلامت پوست و مو

این دانه ها به عنوان پاک کننده و مرطوب کننده پوست، جهت تقویت مو و رشد بیشتر آن و همچنین برای درمان شوره سر کاربرد دارد.

درمان سردرد

این دانه های دارای خواص آرامش بخش بوده و استفاده از این محصول میتواند برای درمان سردردها موثر باشد، میتوانید از پماد خشخاش این محصول نیز برای تکسین این دردها استفاده نمایید.

درمان سرفه

استفاده از این دانه ها یک راهکار موثر برای درمان گیاهی سرفه بوده، حتی میتواند سردردهای ناشی از سرفه را نیز کاهش دهد. برای درمان سرفه های خشک کافیست یک قاشق غذاخوری عسل، یک قاشق غذاخوری دانه خشخاش به هشت قاشق غذاخوری شیر نارگیل اضافه کنید و آن را قبل از خواب میل کنید.

درمان آسم

این دانه ها برای بهبود دستگاه تنفسی بسیار مفید بوده و در درمان گیاهی تنگی نفس و آسم موثر است.

محافظت در برابر آسیب سلولی

این ویژگی به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها در این دانه هاست که از آسیب سلولی و بیماری های مختلف جلوگیری میکند.

افزایش باروری خانم ها

به دلیل اینکه این دانه ها دارای منگنر فراوانی هستند میتوانن منجر به تقویت باروری در زنان شوند، جهت تایید این خصوصیت باید آزمایشات و تحقیقات فراوانی انجام بگیرد و مطالعات نشان داده است زنانی که لوله های فالوپ خود را با روغن دانه های خشخاش شستشو میدهند احتمال باروری در انها افزایش پیدا میکند.
دانه های خشخاش حاوی لیگنان بوده و برای درمان گیاهی افزایش میل جنسی موثر هستند.

به عنوان یک کمک خواب

این محصولات دارای ترکیبات افیونی هستند که دارای خواص تحریک کننده خواب دارند برخی افراد به این مورد معتقدند و چای خشخاش یا شیرگرم با دانه های خشخاش به عنوان یک داروی طبیعی در درمان گیاهی بی خوابی موثر است.

مصرف این دانه ها میتواند میزان کورتیزول بدن راکم کند و احساس آرامش بخشی در بدن فرد مصرف کننده ایجاد کند.

عوارض جانبی و خطرات سلامتی ناشی از استفاده بیش از حد از دانه های خشخاش

با وجود اینکه دمنوش خشخاش و دانه های شسته نشده خشخاش میتواند به عنوان یک مسکن طبیعی یا کمک کننده به خواب باشد ممکن است حاوی مواد افیونی نیز باشد که میتواند باعث اعتیاد و حتی در صورت استفاده بیش ازحد مرگ را به دنبال داشته باشد، بنابراین استفاده از این دانه ها به صورت خودسرانه اصلا توصیه نمیشود و حتما باید تحت نطر پزشک مصرف نمایید، هرگز دانه های شسته نشده را مصرف نکنید.

خوردن دانه های خشخاش میتواند نتایج آزمایشات دارویی مثبت را به دنبال دارد و تا 48 ساعت پس از مصرف این دانه ها ممکن است مقادیر کمی مورفین و کدئین در ادرار قابل تشخیص باشد.

روغن خشخاش روی پوست یک ماده بی خطر محسوب میشود ولی اگر احساس خارش، درد یا قرمزی داشتید بهتر است که آن را استفاده نکنید.

استفاده از دانه های خشخاش در دوران بارداری نیز توصیه نمی شود.