جوهر نعناع ماده ای جامد، به شکل کریستال های شکننده است که نسبت به لمس حساس هستند. این ماده در دمایی بالاتر از دمای اتاق به راحتی ذوب و حل می شود. جوهر نعناع حاوی روغن های فرار است که معروفترین آنها منتول است. منتول ماده خنک کننده و َشاداب کننده است. از این ماده برای درمان مشکلات تنفسی، اختلالات گوارشی، استرس و اضطراب و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می شود علاوه بر این در آروماتراپی، صنایع آرایشی و بهداشتی، ساخت انواع پماد ها و داروهای مسکن، خمیر دندان ها و… استفاده می شود.
جوهر نعناع چیست؟
جوهر نعناع در واقع بلور های جامد و کریستالی است که از تبلور و انجماد روغن نعناع فلفلی به روش تصعید و در دمای 22 درجه سانتیگراد زیر صفر یا به طور مستقیم از سلول های گیاه نعناع فلفلی و به روش بیوسنتز به دست می آید. از این بلور ها معمولا برای بخور دادن استفاده می شود. بلورهای جوهر نعناع به عبارتی منتول جامد هستند و نوعی الکل مونوترپن، به شمار می آیند، به همین خاطربه جوهر نعناع، کریستال منتول نیز گفته می شود. این ماده چون به طور مستقیم از تقطیر روغن نعنا به دست می آید، تمام خواص روغن نعناع را دارد، با این تفاوت که جوهر نعناع غلیظ تر است. از جوهر نعناع در طب سنتی، صنایع آرایشی و بهداشتی و نیز آروماتراپی استفاده می شود. البته توصیه ما بر این است که به دلیل غلظت بالای منتول در این ماده، بهتر است تحت نظر افراد متخصص مورد استفاده قرارگیرد.
فواید جوهر نعناع
جوهر نعناع همچون روغن نعناع و گیاه نعنا فواید متعددی برای سلامتی بدن دارد. این ماده رایحه غلیظ نعناع را دارد و اثرات درمانی آن معمولا بسیار قوی است. در ادامه به برخی از فواید و کاربرد های این ماده اشاره می کنیم :
تسکین درد
از جمله اثرات درمانی جوهر نعناع، تسکین درد است. این ماده معمولا به صورت موضعی استفاده می شود. از جوهر نعناع در داروسازی برای ساخت انواع پماد های مسکن نیز استفاده می کنند که یکی از معروف ترین آنها پماد vicks است که در داروخانه های ایران موجود می باشد. منتول موجود در این ماده اثر بی حس کننده دارد و می تواند باعث تسکین درد های عضلانی، درد ناشی از آرتروز و روماتیسم و سایر درد های مفصلی شود. همچنین در تسکین دندان نیز موثر است.
درمان مشکلات تنفسی
از جمله خواص فوقالعاده جوهر نعناع، رفع گرفتگی های تنفسی و احتقان بینی و حلق است. بخور این ماده گیاهی به درمان بیماری های تنفسی همچون آسم، سرماخوردگی، آنفولانزا و گرفتگی های سینوسی، سردرد های ناشی از آن و نیز درمان برونشیت کمک شایانی می کند. برای این منظور می توانید بلورهای جوهر نعناع را به آب داغ اضافه کنید و از بخار حاصل از آن استفاده نمایید.
رفع مشکلات پوستی
پوست همیشه مورد توجه بوده و همه افراد معمولا برای داشتن پوستی شاداب و جوان تلاش می کنند. جوهر نعناع یکی از محصولات گیاهی محبوب برای درمان مشکلات پوستی همچون خارش، بثورات پوستی، قرمزی، خشکی پوست و جوانسازی سلول های پوستی است. این ماده همچنین به دلیل خواص ضد عفونی کننده و آنتی باکتریال خود می تواند در درمان جوش و آکنه نیز مفید باشد. از جوهر نعناع در صنایع آرایشی و بهداشتی برای تهیه انواع محصولات پوستی همچون صابون ها، لوسیون ها، کرم ها و… استفاده می شود.
درمان مشکلات گوارشی
مشکلات گوارشی معمولا شایع هستند. گیاه نعنا در درمان این قبیل مشکلات موثر است، جوهر نعناع نیز اثری مشابه نعناع و به مراتب قوی تر از آن بر روی دستگاه گوارش انسان دارد. این ماده گیاهی برای درمان انواع مشکلات گوارشی اعم از زخم معده، سوء هاضمه، حالت تهوع، دل درد، قولنج و… بسیار موثر است. توجه داشته باشید که استفاده از جوهر نعناع به صورت خوراکی توصیه نمی شود، بهتر است از بخور کریستال های کتول برای بهبود وضعیت گوارش خود استفاده نمایید.
تقویت مو
جوهر نعناع اثرات آنتی باکتریال دارد و ضد میکروب است. این ماده می تواند از بروز مشکلات مربوط به پوست سر همچون خارش و خشکی و شوره جلوگیری کند. همچنین افزودن کریستال های جوهر نعناع به شامپو، لوسیون مو یا سایر محصولات مراقبتی مو می تواند نقش چشمگیری در جلوگیری از ریزش مو، تقویت فولیکول های مو و افزایش رشد مو ها داشته باشد.
سلامت دهان و دندان
جوهر نعناع در اغلب خمیردندان های نعنایی و محصولات مربوط به بهداشت دهان و دندان استفاده می شود. این ماده به دلیل خاصیت شاداب و خنک کنندگی باعث ایجا احساس بهتر در دهان می شود. همچنین مسکن است و می تواند درد دندان را تسکین دهد. خاصیت ضد التهابی، ضد عفونی و آنتی باکتریال آن نیز میکروب های دهان و دندان را از بین می برد و باعث سلامت دهان، دندان و لثه ها می شود.
ایجاد آرامش
یکی از اصلی ترین موارد کاربرد جوهر نعناع، در آروماتراپی است. رایحه درمانی یکی از روش های بسیار موثر در رفع اضطراب، درمان استرس، ایجاد حالت آرامش، برطرف کردن تنش های ذهنی و به طور کلی آرامش روح و جسم است. استفاده از رایحه قوی جوهر نعناع می تواند به آرامش و افزایش انرژی بدن کمک کند. برای این منظور می توانید مقداری جوهر لیمو را در آب حل کرده و آن را به دستگاه بخور بیفزایید. رایحه ناشی از این کار باعث ایجاد حس تازگی و طراوت در محیط و آرام کردن ذهن و روح خواهد شد. از رایحه جوهر لیمو به دلیل خاصیت آرام بخشی آن در تهیه انواع عطر و ادکلن نیز استفاده می شود.
دیگر کاربرد ها
جالب است بدانید که از جوهر نعناع علاوه بر کاربرد های درمانی و بهداشتی می تواند در موارد دیگر نیز استفاده کرد. از جمله کاربرد های کریستال های منتول می توان به موارد زیر اشاره کرد :
-پاک کننده و ضد عفونی کننده سطوح
جوهر نعناع خاصیت ضد عفونی کننده دارد و می توان از آن برای پاک کردن سطوح استفاده کرد. اگر مقداری از این ماده را در مقداری آب جوشیده سرد شده و مقداری سرکه سفید حل کنید، یک محلول فوق العاده برای تمیز کردن انواع سطوح ساخته اید.
-دفع آفات و حشرات
جوهر نعناع می تواند به عنوان یک محصول طبیعی برای از بین بردن آفات و دفع حشرات مزاحم مورد استفاده قرار بگیرد. استفاده از رایحه یا خود جوهر نعناع به راندن حشرات مزاحم و موذی کمک میکند.
عوارض جانبی جوهر نعناع
با وجود تمام خواص و کاربرد های جوهر نعناع اگر بیش از حد مورد استفاده قرار بگیرد میتواند خطرناک باشد. به دلیل غلظت بالای منتول در جوهر لیمو استفاده بیش از حد معمول از آن می تواند باعث ایجاد سوختگی های خفیف در مجاری تنفسی و پوست شود.
این ماده را باید دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.