Menu
گیاه اشنان (Seidlitzia rosaries) یا چوبک نام گیاهی است که از دسته گیاهان اصلی شوره زارهای کشور ما به حساب می آید و به آن نمک سود بیابان هم می گویند، این گیاه می تواند خاک های شور مناطق کویر مرکزی را تحمل کند و فواید و کاربردهای دارویی بسیار زیادی دارد، علاوه بر این از آن در صنعت های مختلف هم استفاده می کنند، در ادامه به بررسی دقیق تر این گیاه و فواید و کاربردهای آن می پردازیم.
چوبک به خانواده اسفناجیان تعلق دارد و گیاهی است که با شکل درختچه پایا با انشعابات فرعی متعدد رشد می کند، گیاهی چند ساله است که ساقه ای ترد و سفید دارد که کشیده، گوشتی و آبدار است و شبیه کاکتوس است که روی آن را برگ های استوانه ای شکل ریزی پوشانده است، برگ ها ضخیم و ریز هستند و طعمشان شور است، سطح کرک داری دارند و در زمان خشکی مانند ذخیره آب برای گیاه هستند که علاوه بر آب دارای املاح، اسید اگزالیک و شیره واکوئلی هستند و تحمل شرایط خشکی و شوری را آسان تر می کنند، این گیاه نام های مختلفی دارد که از آن جمله می توان به چوبک اشنان، اشنان قلیا، آذربو، خرند، خلخاناشتینان، اشتون، استوم، علف شتری، دانه شور و غاسول فارسی اشاره کرد.
چوبک در اوایل شهریور به گل می رود و بذرهای آن در آبان کامل می رسند، بهترین زمان برای جمع کردن بذر این گیاه آبان و آذر است، چوبک خود رو است و در طبیعت به سادگی پیدا می شود.
این گیاه بیشتر در شوره زارهای نواحی بیابانی دیده می شود، درختچه های آن در کشورهای حوزه خلیج فارس مانند قطر، بحرین، کویت و غیره دیده می شوند، در ایران نیز در بخش های زیادی می توان آن را پیدا کرد، از جمله شهرهایی که چوبک ور آن ها رشد دارد می توان به یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان، زهدان تا نواحی مرکزی، فارس، اصفهان، سمنان، تهران، دامغان، شاهرود، سبزوار، خراسان و حتی حاشیه دریاچه ارومیه اشاره کرد.
این گیاه سرشار از ترکیبات شیمیایی مفید مانند کربنات سدیم و پتاسیم است که عناصری مانند پتاسیم، سدیم، فسفر، ازت،کربن و مواد آلی دیگر را در خود دارد و می تواند به درمان بسیاری از بیماری ها کمک کند، این گیاه در رفع بیماری های پوستی موثر است و می تواند به درمان سوزاک کمک کند، علاوه بر این تاثیر زیادی در قاعدگی دارد و اگر دچار تاخیر در عادت ماهانه شده اید آن را تسریع می کند.
مصرف این ماده می تواند به رفع مشکل پیسی و برص کمک کند، تاثیر زیادی در از بین بردن پسوریازیس دارد و به طور کلی گیاهی مفید برای رفع بیماری های پوستی عفونی است، در درمان آبله مرغان نیز کمک کننده است.
چوبک می تواند بیماری سوزاک را رفع کند که برای این منظور کافیست یک گرم از گیاه را در یک فنجان آب جوش ریخته و مصرف کنید، طبق گفته های برخی از منابع ریشه های این گیاه نیز تاثیر زیادی در تقویت قوای جنسی زنان و مردان دارند.
اگر پریود شما تاخیر داشته می توانید ۱۶ گرم از گیاه را مصرف کنید تا پریود شوید، در مصرف آن زیاده روی نکنید و در صورتی که باردار هستید به هیچ وجه از آن استفاده نکنید.
برای اینکه سریع تر وزن کم کنید در کنار ورزش و رعایت رژیم غذایی توصیه می شود که یک گرم از گیاه را در یک فنجان آب جوش ۲۰ دقیقه و یا نیم ساعت قبل از غذا میل کنید، این کار به کاهش میل غذا نیز کمک می کند.
از خواص موثر دیگری که اشنان دارد این است که می تواند یرقان را درمان کند، برای این منظور کافیست ۵ گرم از آن را در یک لیتر آب دم کنید و روزی ۳ فنجان از آن را تا یک هفته بنوشید، در مصرف آن زیاده روی نکنید.
چوبک را در محل نیش بمالید تا علاوه بر کاهش درد مانند پادزهر نیز عمل کند و باعث بهبود حال شما شود.
با مصرف جوشانده این گیاه می توانید نقرس را درمان کنید، علاوه بر این چوبک درد سیاتیک را کاهش می دهد و می توان با سوزاندن ریشه آن و ترکیب خاکسترش با سرکه ضماد موثری برای مفاصل درست کرد.
برای این کار یک گرم از چوبک را در یک فنجان آب جوش بیست دقیقه یا نیم ساعت دم کرده و قبل از غذا میل کنید تا سرفه شما تسکین پیدا کند، می توانید برای رفع گلو درد و ورم لوزه نیز ۳ گرم از چوبک را در یک لیوان آب جوش ۲۰ دقیقه دم کنید و بعد از صاف کردن آن را سه بار در روز غرغره کنید.
برای این منظور گیاه چوبک را در آب جوش حل کنید و بعد سرتان را با آن بشویید، این کار به رشد موهایتان کمک خواهد کرد.
طبق پژوهش های صورت گرفته این گیاه تاثیر زیادی در درمان سرطان دارد و می تواند روی رده های سلول های سرطانی تاثیر گذار باشد، برای این منظور کافیست گیاه را در فهرست غذایی خود قرار دهید.
اگر دچار زرداب شده اید از چوبک استفاده کنید، ۳ گرم از این گیاه سبز به رفع مشکل کمک می کند، البته توجه کنید که مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث اسهال شود.
اگر قلب شما اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی کند و از درد قفسه سینه هم به طور همزمان رنج می برید دچار مشکل آنژین هستید که حتما قبل از هر کاری ابتدا باید سراغ پزشک بروید و تحت نظر پزشک از روش های گیاهی استفاده کنید.
چوبک می تواند به خرد و ریز کردن سنگ های کلیه و مثانه کمک کند و تاثیر زیادی در دفع آسان تر سنگ ها دارد.
با اینکه چوبک به عنوان دارویی گیاهی شناخته شده که تاثیر زیادی در سلامتی بدن دارد اما علاوه بر این کاربردهای دیگری هم دارد که بخشی از مهم ترین این کاربردها را در ادامه معرفی می کنیم.
استفاده از این گیاه برای سوخت و تولید زغال رایج است، چوبک آتش گرم و تندی دارد و رایحه و دود آن کریه و طعمش مایل به شور است، به املاح، مواد قلیایی و خاکستر حاصل از سوزاندن اندام های هوایی این گیاه، کلیاب می گویند که به صورت خاکستر یا تخته سنگ به رنگ قهوه ای تیره و شبیه به سنگ های آذرین است و همین کاربردهای زیادی دارد.
این گیاه علاوه بر کاربردی که در درمان بیماری ها دارد به عنوان ماده ای موثر و کمک کننده در صنعت نیز به کار می رود، چوبک را می توان در صابون سازی، شیشه سازی، تولید زغال، علوفه دام و مواردی از این قبیل استفاده کرد.
چوبک غذایی مناسب برای دام است که البته بیشتر مورد علاقه شتر است، بز و گوسفند از اندام های خشک به مقدار کم مورد استفاده قرار می دهند، که البته زیاد خوش خوراک به حساب نمی آید اما باز هم از این جهت استفاده می شود.
رشد گیاه چوبک در مناطق کویری تاثیر زیادی در جلوگیری از فرسایش خاک این مناطق دارد و می تواند از خاک مراقبت کند و املاح خاک را به آن برگرداند.
این گیاه ماده ای سمی به نام ساپونین دارد که زیاده روی در مصرف آن به هیچ وجه مناسب نیست و به طور کلی افراد باید زیر نظر متخصص دوز های مشخصی از آن را مصرف کنند، به هیچ وجه نباید مقادیر بالای ۲۰ گرم آن را مصرف کرد.
طبق مطالعات انجام گرفته مصرف این گیاه می تواند باعث ایجاد حس خارش در مثانه شود و اگر به طور مدام مصرف شود دندان ها را فاسد می کند، علاوه بر این قاعده آور است و افراد باردار باید از آن اجتناب کنند، به طوری که حتی استنشاق این گیاه نیز برای خانم های باردار مضر است.
این گیاه طبعی گرم و خشک دارد.
مصرف این گیاه برای کودکان زیر دو سال توصیه نمی شود، کودکان بزرگ تر نیز بهتر است تحت نظر متخصص از آن استفاده کنند.