چلغوزه

چلغوزه (جلغوزه)با نام انگلیسی Chilgoza pine و نام علمی Pinus gerardiana از جمله درخت های از تیره کاج هاست که دانه های آن محبوبیت زیادی در بین افراد دارد و با قیمت بالایی نیز فروخته می شود، این گیاه تاثیر زیادی در کاهش مشکلات مختلف بدن دارد و می توان از آن به عنوان دارویی طبیعی استفاده کرد.

درمورد درخت و میوه چلغوزه

این درخت ارتفاعی 13 تا 15 متری دارد که شکل آن بیضی است، میوه های آن شبیه هسته خرما کوچک و کشیده هستند و مغز آن شبیه تخمه آفتابگردان است که کرم رنگ است، این مغز با پوسته چوبی مانند پوشیده شده و البته همراه با آجیل های دیگر نیز مصرف می شود.
دانه های این درخت که بخش خوردنی آن هستند طعم خوشایندی دارند و طعمشان شبیه بادام و پسته است، طول این میوه ها تقریبا 17 تا 23 میلی متر و عرضشان 5 تا 7 میلی متر است، معمولا وقتی تفت داده می شوند سرشان باز می شود و مغز آن ها را می توان به دست آورد، البته برای اینکه میوه ماندگاری بیشتری داشته باشد آن را با پوست نگه می دارند.

نام گذاری گیاه

این نام از ترکیب دو بخش با عنوان چهل و غوزه ساخته شده که نامی فارسی است، اگر به شکل جِلغوزه تلفظ شود نام دری افغانستانی آن است، معنای آن نیز چهل دانه است.

محل رشد چلغوزه

این درخت بیشتر در شمال غربی هیمالیا رشد می کند و کشورهایی همچون افغانستان، شمال پاکستان و شمال غربی هند خاستگاه آن هستند، ارتفاع مناسب برای رشد آن بین 1800 تا 3350 متر است و می تواند با کاج زیبا و سدر مقدس جامعه ای اشتراکی بسازد.

تاریخچه مصرف جلغوزه

این درخت برای اولین بار توسط کاپیتان پاتریک جرارد که یک مقام ارتش انگلیس است کشف شد، این کاپیتان در قرن 19 که در مناطق رشد گیاه استقرار داشت آن را کشف کرد، به همین جهت نیز نام گیاه از نظر گیاه شناسی از نام این کاپیتان برداشته شده است و Pinus gerardiana نامیده شده است.

ارزش غذایی دانه چلغوزه

این دانه که ارزش بالایی هم دارد دارای 51.3 درصد چربی (اسیدهای چرب)، 8.7 درصد آب، 13.6 درصد پروتئین، 22.5 درصد نشاسته، 0.9 درصد فیبر و 3 درصد مواد معدنی و خاکستر هست، این گیاه سرشار از ویتامین هایی مانند ویتامین ای، آ، ث، کا و ب1، ب2 و ب3 است که می تواند از بدن در برابر بیماری های مختلف مراقبت کند.

فواید چلغوزه برای بدن

این گیاه را می توانید به عنوان ماده ای مقوی قلب و مغز مصرف کنید، تاثیر زیادی در بهبود عملکرد دستگاه گوارشی دارد و می تواند انرژی عمومی بدن را افزایش دهد، علاوه بر این تاثیر زیادی در کنترل فشارخون، قندخون و کلسترول خون دارد، باعث بهبود عملکرد جنسی می شود و بینایی را تقویت می کند، در ادامه به بررسی دقیق تر فواید آن می پردازیم.

مفید در افزایش سلامتی قلب

جلغوزه میوه ای بدون کلسترول است که می تواند از به وجود آمدن لخته خون در عروق پیشگیری کند، این گیاه سرشار از آنتی اکسیدان های فعال است که می توانند به پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی کمک کنند، علاوه بر پیشگیری از تجمع پلاک های چربی این گیاه می تواند فشارخون را کنترل کند و تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به سکته دارد.

افزایش فوری انرژی بدن

اگر می خواهید انرژی بدن خود را بخصوص در دوران رژیم لاغری یا هنگام کار کردن و درس خواندن بالا نگه دارید می توانید سراغ جلغوز بروید، این گیاه همچون بادام و بادام هندی، پسته، بادام زمینی یا آجیل هایی از این قبیل عمل می کند و باعث بهبود اوضاعتان می شود، دانه های آن پر چرب هستند و اسیدهای چرب غیر اشباع مفید و اسیدهای آمینه ضروری بدن را در خود دارند.

تقویت بینایی

ویتامین آ موجود در دانه های این گیاه و البته لوتئین آن باعث می شوند که بتوان برای تقویت بینایی روی آن حساب باز کرد، این گیاه از ابتلا به بیماری های مربوط به چشم مانند دژنراسیون ماکولا و تباهی لکه زرد جلوگیری می کند و می تواند باعث بهبود اوضاع عمومی چشم های شما شود.

کمک به رژیم لاغری

اگر می خواهید رژیم بگیرید و لاغر شوید می توانید جلغوزه را در رژیم غذایی خود قرار دهید، این گیاه سرشار از فیبر و پروتئین است و می تواند مشکلات گوارشی را کاهش داده باعث احساس سیری در شما شود، علاوه بر این چلغوزه میل به غذاهای شور، چرب و شیرین را از بین می برد و می تواند باعث پیشگیری از پرخوری شود.

تقویت قوای جنسی

از جمله فواید چلغوزه این است که می تواند قدرت باروری را بالا ببرد و میل جنسی را بیشتر کند، این گیاه هورمون های جنسی را تحریک می کند و می تواند با اسید آمینه های ضروری خود مانند آرژینین به مردان و زنان در بهبود رابطه جنسی کمک کند، علاوه بر این تاثیر زیادی در افزایش تولید اسپرم نیز دارد.

فواید گیاه جلغوزه برای پوست

آنتی اکسیدان های موجود در این گیاه می تواند به مراقبت از پوست در برابر بیماری های مختلف کمک کند، جلغوزه تاثیر زیادی در کاهش استرس اکسیداتیو دارد و می تواند تاثیر رادیکال های آزاد را خنثی کند، علاوه بر این تاثیر زیادی در پیشگیری از پیری زود رس داشته و می تواند چین و چروک پوست را کاهش دهد، ویتامین هایی همچون ویتامین ای، کا، آ و اسیدهای چرب از جمله مهم ترین مواد موجود در آن برای پوست هستند که باعث شادابی و طراوت پوست می شوند، جلغوزه در درمان تیرگی پوست نیز موثر است و می توان خمیر مغز آن را مانند پماد روی صورت اعمال کرد و بعد شست.

تاثیر چلغوزه در پیشگیری از ابتلا به دیابت

طبق تحقیقات صورت گرفته جلغوزه می تواند از ابتلا به دیابت نوع دو پیشگیری کند و تاثیر زیادی در کاهش عوارض مربوط به قندخون بالا دارد، یعنی از مشکلات بینایی مربوط به آن و سکته مغزی پیشگیری می کند، علاوه بر این می تواند گلوکز و کلسترول بد خون را تحت کنترل داشته باشد، آجیل کاج و البته آجیل های درختی به طور کلی برای این منظور مفیدند، البته اگر به دیابت مبتلا هستید بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید و تحت نظر او سراغ گیاه بروید.

آنتی اکسیدانی قوی برای بدن

از جمله ویژگی های مهم جلغوزه برای بدن این است که می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، این گیاه که خواص آنتی اکسیدانی بسیاری دارد رادیکال های آزاد را از بین می برد و می تواند با استرس اکسیداتیو مقابله کند، علاوه بر این تاثیر زیادی در کاهش التهاب و پیشگیری از بیماری های مزمن دارد، از جمله مواد موثر موجود در آن می توان به کاتچین، لوتئین، گالوکاتچین، لیکوپن، کاروتنوئیدها و توکوفرول ها اشاره کرد.

بهبود حافظه و عملکرد مغز

برای افزایش سلامتی مغز از جمله آجیل های مفید که می توانید سراغش بروید جلغوزه است، این دانه از زوال عقل جلوگیری می کند و می تواند میزان اکسیژن زیادی در خون جذب کند و باعث بهبود عملکرد مغز شود، علاوه بر این دارای منیزیم فراوانی است که برای مغز مفید است و می تواند از ابتلا به افسردگی و اختلالاتی مانند اضطراب پیشگیری کند.

خاصیت ضد درد آجیل کاج

از جمله فواید دیگر جلغوزه این است که می تواند التهاب و درد را کاهش دهد، این گیاه دردهای عضلانی را کنترل می کند و می تواند تنش و اضطراب را همراه با خستگی مفرط از بین ببرد و باعث بهبود اوضاع عمومی بدنتان شود.

اسید آمینه های مهم در جلغوزه

از جمله مهم ترین مواد قابل توجه این گیاه برای بدن این است که اسید آمینه های ضروری را برای بدن دارد و می تواند بسیاری از نیازهای بدن را تامین کند، این گیاه سرشار از آرژینین است که به کاهش سطح فشارخون بالا کمک می کند، علاوه بر این اسید آمینه لیزین می تواند به تحریک هورمون رشد کمک کند، در بهبود رشد سلول های عضلانی نیز نقش دارد، علت اصلی اهمیت اسید آمینه ها برای بدن تاثیر آن ها در تولید پروتئین هاست.

گیاهی ضد سرطان

از جمله خواص جلغوزه این است که می تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند و بدن شما را در برابر انواع آسیب ها ایمن نگه دارد، جلغوزه سطح قابل توجهی منیزیم دارد، منیزیم از جمله مواد بسیار مهمی است که می تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند، طبق تحقیقات صورت گرفته اگر مصرف منیزیم به زیر 100 میلی گرم در روز برسد احتمال اینکه افراد به سرطان پانکراس مبتلا شوند 24 درصد افزایش پیدا می کند، علاوه بر منیزیم آنتی اکسیدان ها و مواد موجود در این گیاه همگی خاصیتی ضد سرطانی دارند.

هضم بهتر غذا

آجیل کاج تاثیر زیادی در کمک به هضم بهتر غذا دارد و فسفر موجود در آن می تواند به هضم بهتر غذا کمک کند، در واقع فسفر در تشکیل استخوان و دندان نقش دارد و می تواند به افزایش سلامتی گوارشی نیز کمک کند، فسفر PH اسیدها را در بدن ثابت نگه می دارد و می تواند به پیشگیری از ابتلا به یبوست، اسهال و نفخ هم کمک کند.

تنظیم فشارخون

فشارخون از جمله مشکلات رایج است که بسیار فراگیر شده و افراد زیادی درگیر آن هستند، جلغوزه می تواند با پتاسیم و منگنز موجود در خود به تعادل فشارخون کمک کند و باعث بهبود بیماری فشارخون بالا شود، البته بهتر است مراقب اختلال دارویی باشید و اگر دچار افت فشارخون هستید نیز قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

رفع مشکلات مربوط به کبد

برای این منظور می توانید گیاه را در سرکه خیس کنید و بعد میل نمایید، توجه کنید که اگر از بیماری خاصی رنج می برد قبل از اینکه این کار را بکنید باید با پزشک خود مشورت کنید، به طور کلی این آجیل در رفع بیماری های کلیوی و کبدی نقش دارد و در زمان سرماخوردگی نیز می توان از آن کمک گرفت.

فواید دیگر جلغوزه برای بدن:

درمان سنگ مثانه
افزایش سلامتی مو
کاهش کلسترول خون
رفع دردهای عضلانی
کاهش تنش و خستگی مفرط

روغن چلغوزه چه کار می کند؟

روغنی که از این گیاه به دست می آید طعم شیرینی دارد و عطرش ملایم است، این روغن که فواید مختلفی برای بدن دارد می تواند به رفع بسیاری از مشکلات از جمله انواع عفونت ها، ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و مشکلات همانند کمک کند، علاوه بر این تاثیر زیادی در از بین بردن خلط دارد و در آروماتراپی به کار می رود.

عوارض و موارد منع مصرف

چلغوزه از جمله گیاهان با طبع گرم است که ممکن است مصرف بیش از حد آن برای افرادی که مزاج گرم و خشکی دارند مضر باشد و بهتر است از مصلح همزمان با آن استفاده کنند، البته هر چیزی که مصرف آن به اندازه نباشد می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در بدن تمام افراد شود، افرادی که از فشارخون، مشکلات قلبی و دیابت رنج می برند نیز بهتر است تحت نظر پزشک سراغ این گیاه بروند.

درختی در معرض انقراض

این درخت و دانه های سرشار از فایده آن با اینکه اهمیت بسیاری برای محیط زیست و آدم ها دارند اما متاسفانه در معرض انقراض قرار دارند، علت آن برداشت بیش از حد محصول و مخروط های دارای بذر برای فروش تجاری و قطع درختان برای کشاورزی است.

سوالات رایج:

طبع گیاه چلغوزه چیست؟

این آجیل طبعی گرم و خشک دارد.

روش نگه داری از جلغوزه به چه صورت است؟

این آجیل را در محیطی خشک و خنک نگه داری کنید و سعی کنید تا آفتاب به طور مستقیم به آن نتابد و رطوبت به آن نفوذ نکند.