مرزه که با نام لاتین Summer savory و نام علمی Satureia hortensis شناخته می شود گیاهی علفی است که طعم و عطر قابل توجهی دارد و مصرف آن به شکل های گوناگونی صورت می گیرد، بذر مرزه که از گل های آن گرفته می شود تنها راه پرورش گیاه هستند و معمولا شرایط خاصی را برای رشد نیاز دارند که مهم ترینش نور و آب زیاد و البته دمای مناسب است، در ادامه به بررسی دقیق تر شرایط رشد مرزه می پردازیم.
مرزه چیست؟
مرزه گیاهی یک ساله است که البته می توان آن را دو ساله هم کاشت، این گیاه ساقه های علفی دارد که سخت هستند و رنگ سبزی دارند، برگ های آن کوچک، باریک و نوک تیز هستند، از خانواده نعناعیان به حساب می‌آید و شیارهای ظرفی دارد، گل های آن به شکل دو جنسی و با رنگ صورتی و بنفش ایجاد می شوند، این گیاه عطر و طعم خوبی دارد و در بین سبزیجات خوردنی ایرانی ها نقش ویژه ای ایفا می کند، علاوه بر این مصرف آن در انواع غذاهای سنتی و غیر سنتی نیز رایج است، فواید بسیاری برای بدن دارد و در عین اینکه غذا را خوشمزه می کند می تواند ارزش غذایی آن را هم بالا ببرد.
این گیاه به شکل خشک، تر، اسانس و دارویی، دمنوش و چای مصرف می‌شود.
درمورد بذر مرزه چه می دانید؟
این ماده هر چه مرغوب تر باشد سبزی مرغوب تری به شما خواهد داد، از نوع سلکسیون است و در تولید آن اصلاح گران دخالت نمی کنند، از این جهت می توان آن را گیاه با صرفه ای دانست.
روش کاشتن بذر مرزه
برای کاشتن این گیاه از بذر استفاده می شود، دانه های آن را اول نرم می کنند و بعد در عمق مناسبی از خاک قرار می دهند، و روی آن لایه نازکی از خاک نرم و کود می ریزند، بعد از این کار گیاه را آبیاری کرده و باید آن را همیشه مرطوب نگه داشت، اگر سطح خاک خشک شود سرعت رشد گیاه پایین خواهد آمد.
چه خاکی برای کاشتن مرزه مناسب است؟
برای کاشتن مرزه بهترین خاک ترکیب خاک باغچه و ماسه است، هر چه زهکشی خاک بیشتر باشد تاثیر بیشتری در رشد گیاه خواهد داشت، خاک همیشه باید نمناک بماند و البته می توان از کودهای مختلف هم برای آن استفاده کرد.
بذرها را با چه فاصله و عمقی بکاریم؟
بهترین فاصله برای کاشتن بذرها 3 تا 5 سانتی متری است، یعنی هر بذر باید سه تا پنج سانتی متر از بذر دیگر فاصله داشته باشد، عمق مناسب برای این کشت نیز 5 تا 15 میلی متری خاک است.
دما، نور و آب مورد نیاز گیاه
دمای گیاه بهتر است بین 18 تا 30 درجه سانتی گراد باشد و آبدهی در حد متوسطی صورت گیرد، هر چه زهکشی خاک بیشتر باشد به مراتب آبدهی باید بیشتر صورت گیرد، به طور کلی چیزی که در نگه داری این گیاه اهمیت دارد مرطوب ماندن سطح خاک است، درمورد نور نیز باید توجه داشت که گیاه باید زیر نور کامل و مستقیم باشد و در طول روز به طور کامل حداقل 6 ساعت باید از آفتاب بهره ببرد.
مراقب باشید مرزه یخ نزند!
درمورد دمای این گیاه باید به این نکته توجه داشته باشید که به سرما بسیار حساس است و اگر در دماهای زیر صفر قرار بگیرد قطعا دچار یخ زدگی خواهد شد و از بین خواهد رفت.
به کیفیت بذری که می کارید توجه کنید
برای شناخت بذر خوب از بذر بد روش های مختلفی وجود دارد، مهم ترین چیز این است که خودتان بذرها را نگاه کنید و سالم بودنشان را در نظر بگیرید، این دانه ها رنگ، بو و یکدستی مشابهی دارند، قوه نامیه یا درصد جوانه زدن در آن ها بالاست و برای اینکه این قوه را تشخیص دهید می توانید چند عدد از آن ها را بکارید، هر چه تعداد جوانه بیشتر باشد قوه نامیه بالاتر است.
چقدر طول می کشد تا مرزه جوانه بزند؟
این گیاه اگر در شرایط ایده آلی باشد حدود دو تا سه هفته بعد از کشت سر از خاک در می آورد، البته این به معنای قابل خوردن شدن گیاه نیست و هنوز جوانه است، این گیاه در ابتدای رویش دو برگی است و بعد به مرور رشد خواهد کرد.
چقدر طول می‌کشد تا مرزه گل دهد؟
گلدهی گیاه حدود یک تا دو ماه بعد از کاشتن بذر صورت می گیرد.
مدت زمان لازم برای عمل آمدن مرزه چقدر است؟
این گیاه در طول مدت 30 تا 40 روز آماده خوردن می شود.
چه زمانی بفهمیم که گیاه کاملا رشد کرده؟
این گیاه در ارتفاع 17 تا 25 سانتی متری کاملا بالغ می شود، برگ های آن سبز سبز و پرپشت می شوند و می توان از عطر و طعم آن ها رشدشان را متوجه شد، البته اگر مراقبت از گیاه مناسب نباشد ممکن است گیاه ضعیف باشد و زیاد پرپشت نشود.
کدام قسمت های مرزه قابل استفاده هستند؟
قسمت اصلی این گیاه که مورد استفاده قرار می گیرد برگ های آن هستند، البته از قسمت های دیگر آن ممکن است در طب سنتی استفاده شود، اما برای کاربرد خوراکی معمولا برگ ها به کار می روند
روش کاشتن بذر مرزه در گلدان
برای کاشتن این گیاه در گلدان باید گلدان را با سنگریزه یا پوکه صنعتی به خوبی زهکشی کنید، بعد خاک آماده را در گلدان ریخته و سوراخ هایی به عمق نیم سانتی متر و در فاصله دو تا پنج سانتی متری در خاک ایجاد کرده مرزه ها را در داخل آن قرار دهید، بعد آن را با خاک بپوشانید، با آبپاش به گلدان آب دهید و آن را در قسمت نورگیر خانه بگذارید، بعد از آن که بوته 15 تا 20 سانتی متر رشد کرد می توانید از آن استفاده کنید.
بذر مرزه چطور به دست می آید؟
این گیاه چون یک ساله است بذر آن باید بعد از زمستان دوباره کاشته شود و برای این منظور بذرها را با برداشت گل های گیاه به دست می آورند، کافیست گل های گیاه را مقابل آفتاب خشک کرد، بعد از خشک شدن به سادگی می توان بذرها را برداشت.
زمان مناسب چیدن گیاه بعد از رشد:
بهترین زمان برای چیدن گیاه بعد از ظهر است، زیرا بعداز ظهر عطر مرزه بسیار بیشتر می شود، می توان از کمپوست برای خاک استفاده کرد تا گیاه رشد بیشتری داشته باشد، کمپوست بین دو تا سه هفته یک بار استفاده می شود.
روشی برای رشد سریع تر مرزه
اگر می خواهید دانه های شما سریع تر جوانه بزنند کاری که می توانید بکنید این است که دوازده تا بیست و چهار ساعت قبل از کشت گیاه آن را در آب قرار دهید و خیس کنید.
مرزه خودروی
این نوع از مرزه همانطور که از نامش پیداست بدون دخالت دست انسان رشد پیدا می کند، در زمین های خشک آهکی و در قسمت های گرم آفتابگیر و قسمت های سنگلاخی و مزارع شنی بیشتر دیده می شود و در دمای 10 تا 15 درجه سانتی گراد جوانه می زند، البته در دمای 20 تا 25 درجه سانتی گراد قطعا بهتر رشد می کند.
فواید گیاه مرزه برای سلامتی:
حالا که به دنبال کشت این گیاه به صورت ارگانیک و خانگی هستید شاید برایتان قابل توجه باشد که این چه فواید فوق العاده ای برای بدن شما خواهد داشت، از جمله فواید این گیاه می توان به درمان نرمی استخوان، کمک به کاهش وزن، از بین بردن نفخ، رفع یبوست و افزایش میزان ادرار، تقویت سیستم ایمنی بدن به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی، تقویت معده و کاهش علائم بیماری های عصبی اشاره کرد، این گیاه عموما منع دارویی برای افراد ندارد مگر اینکه کسی دچار بیماری خاصی باشد، با این حال بهتر است در مصرف آن زیاده روی نکنید.
سوالات رایج:
بهترین زمان برای کاشتن مرزه چه زمانی است؟
برای کاشتن این گیاه بهترین زمان بهار است.
در هر ده متر مربع زمین چقدر مرزه می توان کاشت؟
برای هر ده متر مربع زمین حدود بیست گرم بذر نیاز است.
نقد و بررسی‌ها
پاکسازی فیلترهنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.