گل اروانه یا هورمونه نام گیاهی از تیره نعناعیان است که با عنوان علمی Hymenocrater شناخته می شود، این گیاه با گل های خوشرنگی که دارد از زمان های گذشته به عنوان دارویی طبیعی استفاده می شده است، از جمله خواص شناخته شده آن از قدیم تقویت قلب است و با نام خزامی در کتاب های طب سنتی می توان آن را پیدا کرد.
درمورد گل اروانه بیشتر بدانیم
9 گونه از این گیاه در ایران وجود دارند که نام تمام آن ها اروانه است، در تهیه کردن آنها باید دقت داشت زیرا ممکن است گیاه دیگری به جای آن به شما قالب کنند! ظاهر آن بوته هایی پر شاخ و برگ دارد که زمان گلدهی بسیار زیبا می شود، پهنک برگ گیاه اروانه شکل تخم مرغی دارد و از لحاظ اطراف برگ دندانه دار است، گل این گیاه کاسه ای لوله ای استوانه ای دارد که با زوایای برجسته مشخص می شود، در داخل دارای حلقه ای از کرک است، کاربرد ها ۵ عدد و جام گل از کاسه گل خارج شده است، این گیاه معمولا چهار عدد پرچم دارد که خامه گیاه به کلاله دو قسنتی قطع و تمام می شود،استفاده از گل و برگ آن در طب سنتی برای درمان رایج است.
این گیاه عطری شبیه به نسرین و ظاهری شبیه به گل بنفشه دارد.
نام گذاری گیاه
اروانه واژه ای است که از ارونه گرفته شده و به معنی شتر ماده است، در مناطق حدفاصل آباده و سمیرم دشتی به نام دشت اروانه وجود دارد که جمعیت های انبوهی از گل اروانه در آن می روید، این دشت در زمان گلدهی سرخ می شود و بسیار زیباست، این گیاه خوردنی محبوب شتر ماده است که از سرشاخه های گل دار آن تغذیه می کند و اهالی معتقدند که خوردن آن باعث برانگیخته شدن جنسی حیوان می شود که این دلیلی برای نام گذاری گیاه بوده.
ممکن است این گیاه با گیاهان دیگر اشتباه شود
این گیاه با نام علمی Salvia hydrangea شناخته می شود که از تیره نعناعیان است اما گیاهی که شباهت زیادی به آن دارد درواقع گونه هایی از Hymenocrater است که البته فرق هایی هم دارد، گیاه مد نظر ما برگ های مرکب و کاسه گل استکانی و غشای دو لبه با رنگ های صورتی پررنگ تا ارغوانی دارد که لبه بالایی تخم مرغی بدون دندانه و لبه پایینی با دو دندانه سرنیزه ای دارای رگه های مشبک است، اما گونه دوم برگ هایی ساده دارد و کاسه گل استوانه ای یا قیفی با لوله کوتاه است که در آن دندانه ها مساوی و بسیار بزرگ تر از لوله بوده و به صورت غشایی مشبک و رنگین هستند که رنگ های صورتی سرخ ارغوانی بنفش یا حتی سبز دارند .
خواص گیاه اروانه برای بدن
اروانه گیاهی ضد التهاب و ضد میکروب است که تاثیر زیادی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، این گیاه می تواند آرامش شما را بیشتر کند و در تقویت قلب و رفع مشکلات پوستی موثر است، علاوه بر این دارویی برای نقرس و دیابت نیز به حساب می آید که می تواند عوارض رماتیسم را هم کاهش دهد، در ادامه به بررسی دقیق تر فواید این گیاه می پردازیم.
تقویت سیستم ایمنی بدن
این گیاه سرشار از آنتی اکسیدان های مفید برای بدن است و می تواند با تقویت سیستم ایمنی از احتمال ابتلا به بیماری مختلف مانند سرطان جلوگیری کند، این گیاه ضد میکروب و ضد باکتری است و تاثیر زیادی در آرامش درون دارد، به طور کلی می تواند کارکرد بخش های مختلف بدن را بهتر کند.
کنترل دیابت
برای این منظور مهارکننده های آلفا آمیلاز طبیعی با منشا گیاهی می توانند کمک کننده باشند و هایپرگلیسمی را کاهش دهند، این ترکیبات تاثیر زیادی در فعالیت آنزیم های هیدرولیز کننده کربوهیدرات در روده کوچک دارد و آن را مهار کرده و تاثیر زیادی از این طریق در کنترل دیابت دارد البته ممکن است با داروی دیابت تداخل دارویی ایجاد کند و افراد مبتلا قبل از مصرف باید با پزشک مشورت کنند تا دچار افت شدید قند خون نشوند.
از بین بردن التهاب ها
طبق تحقیقات صورت گرفته این گیاه تاثیری ضد التهابی دارد و می تواند با ماده کاراژینان موجود در خود به کنترل و کم کردن درد کمک کند، این گیاه اسید رزمارینیک که نوعی ضد التهاب قوی است نیز در خود دارد، البته استفاده موضعی از آن حتما باید با امتحان کردن و عدم حساسیت انجام شود و کسانی که بیماری پوستی دارند باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
تقویت قلب
ترکیب آنتی اکسیدانی موجود در این گیاه می تواند باعث افزایش سلامتی قلب شود، به طور کلی اروانه در کاهش کلسترول بد خون و دیابت موثر است و از طرفی کلسترول خوب را هم افزایش می دهد که همین تاثیر زیادی در سلامتی افراد دارد، البته کسانی که از داروهای مربوط به قلب و عروق یا فشار خون استفاده می کنند باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
کمک به درمان نقرس
برای این منظور و جلوگیری از افزایش اسید اوریک در بدن می توانید سراغ این گیاه بروید و با افزایش میزان ادرار به دفع اوره کمک کنید، توجه به این مسئله ضروری است زیرا در صورت توجه نکردن ممکن است دچار تورم حملات التهابی آرتروز حاد داغ شدن و قرمزی مفاصل بدن یا نقرس و سنگ کلیه شوید.
فواید اروانه برای پوست
برای رفع مشکلات پوستی خود می توانید سراغ اروانه بروید، ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در آن می تواند رادیکال های آزاد را دفع کند و باعث کاهش تحرک باکتری ها و میکروب ها شود، علاوه بر این اروانل تاثیر زیادی در از بین بردن جوش ها دارد و می تواند زخم های سطحی پوست را از بین ببرد، فراورده های گیاهی مربوط به آن مانند دمنوش ها تاثیر زیادی در رفع مشکلات مانند سرخی پروانه ای شکل پوست دارد و عوارض بیماری هایی مانند درماتومیوزیت، لوپوس و پلی میوزیت را کاهش می دهند.
روش مصرف اروانه در کاهش مشکلات مربوط به لوپوس
برای این منظور توصیه شده است تا ۳۰ گرم از اروانه خشک را با یک لیتر آب دم کرده و سه بار در روز و هر بار به اندازه یک لیوان آن را مصرف کنید.
گیاهی ضد میکروب ها
اروانه آنتی اکسیدان های موثری دارد که به دفع باکتری ها و مشکلات دیگر بدن کمک می کنند، این ترکیبات باعث می شوند که به تنهایی یا در کنار مواد نگه دارنده مواد غذایی در برابر فرایند اکسیداتیو و مقابله با ارگانیسم های مسبب فساد محافظت کند، تحقیقات می گویند که گل این گیاه خاصیتی مهار کننده در مقابل قارچ ها دارد که احتمالا به دلیل وجود مونوترپن های اکسیژن دار است.
رفع ورم های بدن
برای رفع ورم ها باید به این مسئله توجه کنید که علت اصلی ایجاد آنها چیست؟ ورم ها معمولا به دلیل ترکیبات سمی موجود در بدن هستند که ایجاد می شوند و این علت ورم دست و پا را بیشتر در پی دارد، برای این منظور بهترین کار سم زدایی از بدن است، سم زدایی این گیاه باعث می شود که مصرف آن ورم ها را نیز برطرف کند.
مقابله با تشنج یا تب
خاصیت ضد التهاب و ضد میکروب این گیاه می تواند به درمان تب کمک کند و درجه حرارت را متعادل نگه دارد، از طرفی تاثیری آرامش بخش نیز دارد و می تواند با تشنج مبارزه کند.
مسکنی طبیعی
خاصیت ضد عفونی کننده این گیاه می تواند درد را کاهش دهد و تاثیر زیادی در کاهش دردهای مختلف اسپاسم و حتی سردرد دارد، این گیاه بخصوص برای سردرد ناحیه پیشانی بسیار مفید است، خاصیت ضد اسپاسم آن از گرفتگی عضلات جلوگیری می کند و آرام بخش موثری است که می تواند دردهای شکمی از مصرف سردی را هم رفع کند.
خوابی عمیق تر با اروانه
برای اینکه بی خوابی خود را درمان کنید یکی از بهترین راه ها استفاده از دمنوش های گیاه آرامش بخش و خواب آور است، اروانه یکی از همین گیاهان است که می تواند اضطراب و فشار عصبی را کاهش دهد و مصرف دمنوش آن تاثیر زیادی در درمان بی خوابی خواهد داشت.
درمان رماتیسم
برای درمان رماتیسم بهتر است التهاب خود را کاهش دهید، استفاده از گیاهان ضد التهابی بسیار مفید خواهد بود که اروانه یکی از این گیاهان است، رماتیسم بیماری دردناکی است که در آن دردهای مزمن و تناوبی فرد را آزار می دهند، این بیماری روی مفاصل یا بافت هم بند هم بند اثر دارد و می توان با گیاه باعث رفع التهاب و البته تسکین درد شد.
فواید دیگر اروانه:
نرم کننده
مفید برای دماغ
تقویت مغز و اعصاب
رفع سردرد
گرفتن رطوبت های زکام
درمان گرفتگی بینی و سینوزیت
بادشکن و ضد نفخ
افزایش آرامش
تقویت کبد و درمان کبد چرب
دفع مواد زاید
درمان سرگیجه و رعشه
درمان نفخ معده
خوش بو کردن عرق
محرک معده
رفع خون مردگی
درمان وسواس
کاهش درد مفاصل
ضد اسپاسم
ضد عفونی کردن چشم
درمان درد چشم
عوارض و موارد منع مصرف
این گیاه را اگر در حد اعتدال استفاده کنید مشکلی برای شما ایجاد نخواهد کرد، برای فهمیدن میزان مناسب برای خود نیز باید با متخصص مشورت کنید و خودسر سراغ آن نروید، افرادی که مزاج گرمی دارند باید کمتر مصرف کنند یا از مصلح استفاده کنند.
چطور می توانیم دمنوش اروانه را درست کنیم؟
برای درست کردن این دمنوش کافیست گل یا برگ گیاه را تمیز کرده و بعد خشک کنید، ۳۰ تا ۴۰ گرم از آن با یک لیتر آب جوشیده برای دم کردن مناسب است، ده تا بیست دقیقه بگذارید تا دم بکشد و بعد آن را از صافی عبور داده و میل کنید، توصیه شده تا این دمنوش را روزانه و به فاصله هر شش ساعت یک بار یک لیوان میل کنید.
سوالات رایج
طبع گیاه اروانه چیست؟
این گیاه طبعی گرم و خشک دارد، گل آن گرم تر از گیاه است.
آیا زنان باردار یا شیرده می توانند از گیاه اروانه استفاده کنند؟
خیر مصرف این گیاه برای زنان باردار و شیرده منع شده است.