ماکولار نوعی بیماری نادر پوستی است که در برخی افراد رخ می دهد. این بیماری تحت تاثیر برخی از عوامل محیطی و ژنتیکی اتفاق می افتد. روش های مختلفی برای درمان یا کنترل این مشکل وجود دارد. در این مطلب پس از آشنایی مختصر با بیماری ماکولار به شرح درمان های گیاهی این مشکل در طب سنتی خواهیم پرداخت.
ماکولار چیست؟
آمیلوئیدوز ماکولار یک بیماری نادر است که زمانی رخ می دهد که پروتئینی به نام آمیلوئید در اندام های بدن تجمع پیدا کند. تجمع پروتئین آمیلوئید می تواند بر عملکرد اندام تاثیر منفی بگذارد.
اندام هایی که ممکن است تحت تاثیر قرار گیرند عبارتند از: قلب، کلیه ها، کبد، طحال، سیستم عصبی، دستگاه گوارش و پوست.
آمیلوئیدوز ماکولار پوست معمولاً به صورت لکههای خفیف تا شدید خارش دار قهوهای خاکستری ظاهر میشود که به تدریج به صورت تکه هایی به شکل موج دار در قسمت بالایی پشت و گاهی در بازوها، قفسه سینه و رانها پخش میشوند. آمیلوئیدوز ماکولار یکی از شایع ترین انواع بیماری های پوستی موضعی اولیه است که به آمیلوئیدوز نسبت داده می شود.مکانیسمهای مولکولی دقیقی که زمینهساز پاتوژن های این بیماری است، ناشناخته است.
علل آمیلوئیدوز ماکولار
آمیلوئیدوز ماکولار یک بیماری مزمن است که اعتقاد بر این است که ناشی از ترکیبی از علل ژنتیکی و محیطی است. انواع مختلفی از آمیلوئیدوز ماکولار وجود دارد که برخی ارثی و برخی دیگر در اثر عوامل خارجی مانند بیماری های التهابی ایجاد می شوند. برخی از علل بروز بیماری ماکولار عبارتند از :
-قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید
-استفاده از لباس های چسبان و تنگ
-استفاده بیش از حد و مداوم از شوینده های قوی بدن
-تحریک پوست (خاراندن بیش از حد یا استفاده از کیسه و لیف های نامناسب و زبر)
-وراثت
-اگزما به خصوص نوع خاصی از اگزما به نام اگزمای آتوپیک
-مالش پوست به صورت مداوم
انواع مختلف بیماری ماکولار
ماکولار انواع مختلفی دارد که از بین آنها دو نوع خاص از بیماری شایع تر هستند که عبارتند از:
-ماکولار:این نوع بیماری بیشتر با تیره شدن پوست و خارش همراه است. در خانم های میانسال بیشتر شایع است و باعث راه راه شدن ظاهر پوست می شود.
ماکولار اغلب بالاتنه، پشت، قفسه سینه، گردن و در برخی موارد ساق پا، باسن و ران را تحت تاثیر قرار می دهد.
-لیکنوئید : فرم لیکن آمیلوئیدوز بیشتر در مردان بالای 50 سال رخ می دهد و با علائمی همچون ضخیم شدن پوست ساق پا و قسمت خارجی بازو و همچنین خارش پوست همراه است.
افراد مستعد ابتلا به این بیماری:
آمیلوئیدوز ماکولار در میان آسیاییها، خاورمیانهایها و آمریکاییهای جنوبی شایعتر از سایر افراد است. در بسیاری از مطالعات، آمیلوئیدوز ماکولار بیشتر از مردان بر زنان تاثیر می گذارد. آمیلوئیدوز ماکولار یک بیماری است که بزرگسالان را بیشتر درگیر می کند. همچنین افراد رنگین پوست و دارای پوست تیره بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
روش تشخیص ماکولار
ماکولار علائم شایعی همچون برخی بیماری های دیگر دارد، به همین دلیل در بسیاری از موارد علائم اولیه این بیماری نادیده گرفته می شود و این باعث آسیب بیشتر به اندام ها و ارگان های حیاتی می شود. بهترین حالت تشخیص ماکولار در مراحل اولیه این بیماری است چون باعث کنترل و جلوگیری از پیشرفت آن می شود. برخی از روش های اصلی تشخیص آمیلوئیدوز عبارتند از :
-عکسبرداری
-بیوپسی یا نمونه برداری
-تست های آزمایشگاهی همچون آزمایش خون و ادرار
درمان ماکولار
هیچ درمان موثری برای آمیلوئیدوز وجود ندارد. اما درمان می تواند به کنترل علائم و نشانه ها کمک کند و تولید پروتئین آمیلوئید بیشتر را محدود کند. اگر آمیلوئیدوز ناشی از بیماری دیگری مانند آرتریت روماتوئید یا سل باشد، درمان بیماری زمینه ای ممکن است مفید باشد.
روشهای درمانی پیشنهادی شامل داروهای موضعی و خوراکی، فتوتراپی، الکتروتراپی، درمان پوست با جراحی پلاستیک و لیزر است. با این حال، کمبود شواهد و اثربخشی کارآزمایی وجود دارد، که تنها بر اساس مطالعات کوچک و گزارشهای موردی فردی است، زیرا یک درمان استاندارد برای این بیماری هنوز معرفی نشده است. خارش به عنوان محرک اصلی رسوب آمیلوئید است ، رویکردهای درمانی اغلب به سمت کاهش خارش هدایت می شوند. دارو های ضد التهاب و آنتی هیستامین برای کاهش تحریکات پوستی در این بیماری استفاده می شود. محلول متیل سولفوکساید از جمله معروف ترین محلول های مورد استفاده برای آمیلوئیدوز ماکولار است که نباید در اطراف چشم استفاده شود.
درمان ماکولار در طب سنتی
طب سنتی در کنار طب مدرن همیشه روش های درمانی مکمل را برای انواع مختلف بیماری ها پیشنهاد می کند. در مورد بیماری ماکولار چون درمان این بیماری هنوز به صورت علنی کشف نشده است،طب سنتی و طب مدرن هنوز در درمان بیماری راهکارهای سودمندی ندارند ، اما با رعایت برخی از موارد و اصلاح سبک زندگی می توان از بروز یا پیشرفت آمیلوئیدوز جلوگیری کرد.
برخی از افراد سودجو روش هایی همچون زالو درمانی، بادکش کردن نواحی درگیر بیماری و… را برای درمان ماکولار پیشنهاد می کنند. باید بگوییم که تا کنون هیچ روش درمان قطعی برای ماکولار کشف نشده است. دقت کنید که سایر روش های گیاهی و درمان با گیاهان دارویی برای لکه های پوستی نمی تواند برای بیماری ماکولار موثر باشد. چون این بیماری علتی فراتر از یک لمه پوستی ساده دارد و برای کنترل آن باید تحت نظر پزشک متخصص قرار گرفت. اما می توان با رعایت موارد زیر به کنترل بیماری و کاهش عوارض ناشی از آن کمک کرد:
تحرک کافی
ورزش کردن و داشتن تحرک کافی می تواند به کاهش رسوب آمیلوئید در پوست و سایر ارگان های بدن کمک کند. ورزش هایی همچون گیاه روی ساده، یوگا، تایچی و تمرین های سبک با وزنه می تواند درد، خارش و ضعف ناشی از بیماری ماکولار آمیلوئیدوز را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
خواب کافی
خوابیدن به اندازه کافی در طول شبانه روز برای حفظ حالت طبیعی و حفظ تعادل اندام ها و ارگان ضروری است. اختلالات خواب می تواند باعث عملکرد های غیر طبیعی همچون رسوب غیر عادی آمیلوئید و بروز ماکولار پوستی شود. بنابراین توصیه می شود حتما خواب کافی داشته باشید. خواب کافی و مناسب در کاهش علائم بیماری ماکولار نیز تاثیر گذار است.
تنظیم مصرف مایعات
با اینکه مصرف آب همیشه توصیه شده است اما در برخی موارد ابتلا به آمیلوئیدوز توصیه میشود که فرد بیمار نباید روزانه بیش از یک و نیم لیتر مایعات مصرف کند. بنابراین فرد پس از تشخیص ماکولار باید تحت نظر متخصص باشد و طبق دستور پزشک در مصرف مایعات زیاده روی نکند.
توصیه هایی برای کنترل بیماری آمیلوئیدوز
ماکولار درمان ندارد اما می توان با استفاده منظم از دارو ها و محلول های تجویزی شده توسط پزشک، مرطوب نگه داشتن پوست، عدم تحریک پوست و دستکاری و نخاراندن محل های آسیب دیده می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و علائم آزار دهنده آن را کاهش داد.
سوالات متداول
آیا رژیم غذایی خاصی برای درمان بیماری آمیلوئیدوز ماکولار وجود دارد؟
توجه کنید که مواردی همچون رژیم غذایی مخصوص آمیلوئیدوز، ماساژ درمانی، مصرف دیورتیک ها و… تنها با تشخیص پزشک می تواند استفاده شود، در غیر اینصورت می تواند باعث تشدید بیماری یا عدم نتیجه بخشی مورد انتظار باشد.