گیاه دم شیر، یک گیاه نام آشنا در طب سنتی است که به طریقه های مختلف از جمله تهیه دمنوش گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه قابض، ادرار آور، خلط آور و ضد سرطان است. در ادامه به جزئیات بیشتری از این گیاه خواهیم پرداخت.
گیاه دم شیر
دم شیر ( Leonurus cardiaca) گیاهی از خانواده نعناعیان، یک ساله و پایا است. این گیاه بوی خوشایندی ندارد و طعم آن تلخ است. گیاه دم شیر بوتهای است خاردار و راست با برگهای سبز تیره که گلهای بنفش یا صورتی خزدار دارد. امروزه از عصاره گیاه دم شیر در تهیه انواع دارو ها استفاده می شود و در اکثر منابع علمی نیز از آن به عنوان دارو یاد می شود. این گیاه علاوه بر مصارف دارویی برای بهبود کیفیت عسل طبیعی زنبور ها نیز مفید است و اگر زنبور ها از آن تغذیه کنند، عسل بهتری خواهند داشت. تمام قسمت های گیاه دم شیر مورد استفاده قرار می گیرد و در داروخانه ها انواع قرص ها، مکمل ها و… که در آنها از خواص دارویی دم شیر استفاده سده است، وجود دارد.

طرز تهیه دمنوش دم شیر
برای تهیه این دمنوش بسیار مفید، به ازای هر فنجان یک قاشق غذاخوری از گیاه خشک دم شیر را به آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد سپس آن را صاف کرده و میل نمایید. توجه کنید که این گیاه طعم تلخی دارد و برای گرفتن تلخی دمنوش حاصل از آن می توانید انواع طعم دهنده ها همچون عسل، شکر، لیمو ترش و زنجبیل را به آن اضافه کنید و سپس میل نمایید.
سلامت قلب
تحقیقات اولیه نشان میدهد که دم شیرممکن است توانایی محافظت از قلب را داشته باشد. به عنوان مثال سلول های قلب را آرام می کند و با جلوگیری از لخته شدن خون که باعث حملات قلبی می شود، خطر سکته قلبی را کاهش می دهد. همچنین ضربان قلب ناشی از استرس را کاهش می دهد و برای کنترل ضربان قلب بسیار مفید است. از طرفی دمنوش دم شیر می تواند در کاهش فشار خون نیز بسیار موثر باشد، اما توجه کنید که مصرف همزمان این دمنوش با دارو های کاهنده فشار خون توصیه نمی شود، چون ممکن است باعث افت شدید فشار خون و عوارض ناشی از آن شود.
پیشگیری از سرطان
دمنوش تهیه شده از گیاه دم شیر منبع غنی از آنتی اکسیدان هاست و همانطور که میدانید آنتی اکسیدان ها یک عامل موثر در پیشگیری از بیماری مزمن سرطان هستند. سرطان ها معمولا در اثر فعالیت رادیکال های آزاد و رشد غیر طبیعی سلول های بدن ایجاد می شود. مصرف مواد حاوی آنتی اکسیدان ها از بروز انواع جهش های سلولی جلوگیری کرده و یک گام بسیار موثر در پیشگیری از بیماری سرطان است.
ترکیبات آنتی اکسیدانی
دم شیر حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی از جمله فلاونوئیدها، استرول ها، تری ترپن ها و تانن ها است.
آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که از سلول های شما در برابر آسیب های ناشی از مولکول های بالقوه مضر به نام رادیکال های آزاد محافظت می کنند.
تحقیقات نشان می دهد که آنتی اکسیدان ها ممکن است به محافظت در برابر چندین بیماری از جمله سرطان، آرتریت، بیماری قلبی، آلزایمر و پارکینسون کمک کنند.
رفع استرس و اضطراب
خاصیت آرام بخشی گیاه دم شیر با گیاه بابونه برابری می کند. دمنوش دم شیر می تواند برای تسکین میزان استرس بدن بسیار مفید باشد و آن را به طور موثر کاهش دهد.
استرس بالا علاوه بر ایجاد بیماری های مختلف روحی و جسمی موجب اختلال خواب می شود و تا حدود زیادی کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.

دمنوش دم شیر برای بانوان
دم شیر ضد اسپاسم است و گرفتگی های ناحیه کمر، پهلو ها و شکم را در دوران قاعدگی کاهش می دهد. به این ترتیب از میزان درد قاعدگی می کاهد. اسپاسم های دوران قاعدگی معمولا دردناک هستند و علت اصلی ایجاد درد در دوران عادت ماهانه به همین دلیل است. استفاده از دمنوش های گیاهی همچون دمنوش دم شیر می توان به طور موثر به تسکین درد کمک کند.
همچنین دم شیر یک گیاه ضد التهاب است و چون خاصیت تسکین دهنده دارد، از میزان درد می کاهد و التهاب دوران قاعدگی را کاهش می دهد.
این گیاه همچنین برای کاهش علائم ناشی از یائسگی بسیار مفید است. تنش های خلقی و گرگرفتگی ناشی از یائسگی را از بین می برد و به داشتن خوابی راحت و روحیه ای بهتر در این دوران کمک می کند.
برخی تحقیقات نیز نشان می دهد که گیاه دم شیر پس از زایمان، خطر خونریزی را کاهش می دهد و از خشکی واژن نیز جلوگیری می کند.
کاهش التهاب
دم شیر یک گیاه ضد التهاب قوی است. وجود ترکیبات شیمیایی خاصی همچون لونورین در این گیاه باعث ایجاد این خاصیت شده است. دمنوش دم شیر می تواند برای تسکین انواع التهاب در بدن موثر باشد. التهاب ها عامل اصلی ایجاد درد در مفاصل، عضلات و ارگان های اصلی بدن هستند.
عوارض و هشدار های احتمالی مصرف دمنوش دم شیر
دمنوش دم شیر در کنارتمام مزیت هایی که دارد اگر به اندازه مصرف نشود می تواند آسیب رسان باشد و ایجاد مسمومیت کند. حداکثر مقدار مصرف این دمنوش روزانه 3 فنجان است، سعی کنید از این مقدار تجاوز نکنید. علاوه بر این اگر از بیماری خاصی رنج می برید و تحت درمان دارویی هستید، حتما قبل از استفاده از دمنوش با پزشک متخصص مشورت کنید.
موارد منع مصرف
-افراد مبتلا به اختلالات خونریزی یا کسانی که از داروهای رقیق کننده خون حاوی وارفارین استفاده می کنند، به دلیل فعالیت ضد پلاکتی این گیاه.
-کسانی که داروهای آرام بخش مصرف می کنند.
-افرادی که قصد انجام عمل جراحی را دارند (از مصرف آن در عرض دو هفته پس از عمل خودداری کنید).
-کسانی که فشار خون پایین دارند. چون دمنوش دم شیر نیز کاهنده فشار خون است و ممکن است در این شرایط باعث افت شدید فشار خون شود.
-زنان باردار یا شیرده به دلیل تأثیر این گیاه روی رحم بهتر است از مصرف آن خودداری نمایند، چون هنوز اطلاعات علمی چندانی مبنی بر ایمن بودن گیاه دم شیر برای این گروه از افراد وجود ندارد.
آیا افراد مبتلا به دیابت مجاز به استفاده از دمنوش دم شیر هستند؟
دیابت یک بیماری مزمن است که بسته به شدت آن افراد دوز های مختلف دارویی را مصرف می کنند. در مورد تداخل دارویی دارو های دیابت و دمنوش دم شیر اطلاعات چندانی در دست نیست. بنابراین توصیه می شود مجوز استفاده از این دمنوش توسط پزشک متخصص صادر شود و هرگز به طور خودسرانه مورد استفاده قرار نگیرد.
توجه کنید که اگر مشکلی برای استفاده از این دمنوش گیاهی ندارید، بهتر است آن را به جای شکر با عسل شیرین نمایید.